باغچه مجازی

 پیچ گلیسین گونه ای گیاه بالا رونده از جنس Wisteria در خانواده Fabaceae (بقولات - پروانه آسا) بومی چین (بیشتر در استانهای Guangxi, Guizhou, Hebei, Henan, Hubei, Shaanxi, و Yunnan میباشد)

این گیاه در سال 1816 از چین به اروپا و شمال امریکا آورده شده است و به عنوان یکی از محبوب ترین درختان زینتی باغ و خانه های غرب تبدیل شده و از پرکاربردترین درختان در فضای سبز به شمار میرود.

در برخی از مناطق شرقی ایالات متحده ، پیچ گلیسین به عنوان گونه مهاجم معرفی شده است.

از دیر باز کشاورزان و باغداران در راستای افزایش میزان تولید محصولات خود و به تبع آن بالارفتن درآمد ناشی از آن به استفاده از کودهای طبیعی روی آوردند.

کودهای طبیعی که شامل کودهای دامی و طیور می باشند برخلاف کودهای شیمیایی به مرور زمان بافت و ساختار خاک را حفظ کرده و باعث تقویت میکروارگانیسم های آن می شوند که اثرات مثبت آن تا مدت ها قابل مشاهده است.

کودهای حیوانی به دلیل ساختار طبیعی آن ها که باقیمانده مواد آلی هستند در اثر تجزیه شدن به ذرات سازنده همان مواد اولیه تجزیه شده و اثرات سوئی بر روی انسان و حیوانات ندارند اما برخلاف کودهای ارگانیک می توان از کودها و سموم شیمیایی نام برد که به دلیل ساختار معدنی و شیمیایی آن ها به راحتی در بافت گیاه باقی مانده و در اثر مصرف یه بدن مصرف کننده انتقال می یابند.

انتقال این مواد و تجمع آن ها در بلند مدت موجب آسیب رساندن به بافت های زنده فرد میزبان می گردد که در شدیدترین حالت فرد به انواع سرطان ها دچار خواهد شد.

در سالیان اخیر علیرغم منتشر نشدن بسیاری از آمارهای سازمان های بهداشتی و بیمارستان ها شاهد رشد چشمگیر شیوع انواع سرطان ها در استان کرمان هستیم که عمدتا سرطان خون و معده هستند و تعدد شیوع سرطان خون در جنوب استان کرمان هم می تواند موید خطرناک بودن انواع سموم و کودهای مورد استفاده در کشت های گلخانه ای و جالیزی جنوب استان باشد.

اما راه حل چیست؟

راه برون رفت از همه این معضلات فقط در استفاده از محصولات کشاورزی ارگانیک و یا مصرف بهینه کودهای بیولوژیک طبیعی است که سال ها در کشورهای غربی مورد بررسی و استفاده قرار گرفته اند.

کشور هلند که یکی از کشورهای اصلی تولید کننده کود و سم در جهان است یکی از بزرگترین دانشگاه های تحقیقاتی در حوزه بیولوژیک را نیز داراست.

 در کشور ما نیز چندین موسسه و سازمان در وسعتی بسیار کم اقدام به تهیه این کودها کرده اند که متاسفانه به دلیل عدم حمایت های مناسب بخش دولتی و خصوصی از جمله کشاورزان در این زمینه موفقیت های چشمگیری در کارنامه خود نداشته اند.

در مشاهداتی که از آزمایش پایان نامه یکی از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد رشته میکروبیولوژی یکی از دانشگاه های شهر کرمان داشتم متوجه شدم که استفاده از این کودها که در اثر تلقیح باکتری های فعال خاک به دست می آیند مقدار حجمی تولید محصول چیزی در حدود سه برابر افزایش را نشان می داد.

این دانشجو که با شور و انرژی خاصی وقتش را صرف آزمایش خود می کرد بارها عدم حمایت مسئولین و اساتید را تنها مانع موفق نبودن پیشرفت کشور در این زمینه ها می نامید.

کود های بیولوژیک به دلیل اینکه صرفا باید براساس ویژگی های منطقه تهیه شوند و در بسیاری از مواقع منحصر به منطقه مورد بررسی می باشند مستلزم صرف نیروی انسانی خاص در آن منطقه هستند که خود به نوعی عامل ایجاد اشتغال ثابت و پایدار در مناطق مختلف کشور تبدیل خواهند شد.

با توجه به نیاز روزافزون کشور به مصرف کودهای مختلف که اکثرا وارداتی و شیمیایی هستند باید منتظر همت بلند مسئولان در زمینه افزایش سلامت هموطنان و خودکفایی و ایجاد اشتغال در میان جوانان متفکر و هوشمند این مرز و بوم ماند.

اهمیت وجود فضای سبز در شهرها از آنجا شروع شد که همزمان با آغاز تمدن های شهرنشین و فاصله گرفتن مردم از روستاها، باغات و مزارع، نیاز ذاتی آن ها به زیبایی پسندی و طبیعت دوستی باعث شد تا رفته رفته به سمت ایجاد فضاهای سبز کوچک در منازل، اماکن مذهبی و در نهایت در شهرها سوق داده شوند.

فضاهای سبز و گیاهان علی رغم داشتن تاثیرات زیست محیطی ثابت شده می توانند در سلامت روحی و روانی شهروندان نیز بسیار موثر واقع شوند.

یکی از شاخصه های اصلی توسعه یافتگی شهرهای کنونی را میتوان میزان فضاهای سبز و پارک های آن ها دانست.

شهر کرمان با توجه به شرایط آب و هوایی خاص خود و کمبود میزان آب در دسترس جهت انتقال به فضاهای عمومی اما دارای استاندارد مناسبی در زمینه مقدار فضای سبز عمومی است.

با توجه به آمارهای ارائه داده شده در پایگاه اطلاع رسانی شهرداری کرمان مقدار فضاهای موجود در محدوده شهر کرمان چیزی در حدود 3/078/788 متر مربع و به بیانی دیگر 308 هکتار می باشد.

با افزودن فضای موجود در محور گردشگری هفت باغ علوی و پوشش بلوارها و میادین اصلی شهر می توان به عددی در حدود 400 هکتار نزدیک شد.

در قوانین موجود در طراحی فضای سبز به مکانی فضای سبز عمومی اطلاق می شود که برای 90 درصد از اهالی شهر فاصله ای در حدود 350 متر داشته باشد و یا با پیاده روی به مدت ده دقیقه بتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.

طبق اصل یاد شده اماکنی مانند دانشگاه ها و کارخانجات به دلیل ممنوعیت ورود عموم و همچنین فاصله آن ها از محل زندگی اهالی شهر را نمی توان در زمره فضای سبز شهری جای داد.

بر اساس آمارهای ارائه شده جمعیت شهر کرمان رقمی در حدود 600 هزار نفر را نشان می دهد و بصورت استاندارد به ازای هر هزار نفر جمعیت باید فضایی در حدود 13 هزار مترمربع برای فضاهای عمومی و پارک ها در نظر گرفت و در واقع به ازای هر نفر چیزی در حدود 13 متر مربع و بدین ترتیب شهر کرمان فضایی به میزان 780 هکتار فضای سبز عمومی نیاز دارد.

با احتساب این اعداد و ارقام می توان گفت شهر کرمان 380 هکتار فضای سبز جدید نیاز دارد و به عبارت دیگر جمعیتی در حدود 292 هزار نفر از فضای سبز عمومی محروم مانده اند که به مرور تاثیرات روانی و اجتماعی خود را نشان خواهد داد.

بهترین راهکار برای افزایش فضای سبز در شرایط کنونی ایجاد پارک های محله ای کوچک با متراژهایی زیر 200 مترمربع است که همه اهالی نیز در حفظ و نگهداری آن ها کوشا باشند، نمونه ای که در شهر قم که شرایط آب و هوایی تقریبا مشابه کرمان را دارد بصورت گسترده ایجاد شد.

همچنین می توان از آب های زیرسطحی شهر کرمان که به عنوان چالشی اساسی از آن ها یاد می شود در جهت حفظ این فضاها استفاده کرد و یا با کاشت گیاهان و درختانی مانند اکالیپتوس و بید که ریشه هایی عمیق داشته و می توانند آب های زیر سطحی را جذب کنند استفاده نمود.

مسئولین و مدیران شهری باید بدانند که سرمایه گذاری های ایشان در زمینه احداث فضاهای سبز عمومی چیزی جز در جهت اصلاح رفتارهای اجتماعی مردم نخواهد بود و بی شک تاثیرات مستقیم این سرمایه گذاری ها را می توانند بر خصوصیات شهروندی و قانونمداری اهالی شاهد باشند.

محمد حسین توکلی

منتشر شده در :

سایت کرمان خبر

پایگاه تحلیلی شهرمان کرمان

پایگاه تحلیلی و خبری سفیر کرمان

پایگاه خبری و تحلیلی بوتیا نیوز

شبکه اطلاع رسانی راه دانا

این گیاه در قرن هفتم میلادی شناخته شده است و پیدایش آن از نظر زمین شناسی به دوره Eucen مربوط میشود .

زرشک زینتی  بومی ژاپن و نقاط معتدل نیمکره شمالی می باشد ودر ایران در مناطقی مانند خراسان ، اطراف تهران  ، قسمتهایی از آذربایجان ، اصفهان ، کرمان و همچنین کرج و چالوس می روید .

این گیاه به دو نوع دانه دار و بی دانه تقسیم می شود: زرشک دانه دار بیشتر به صورت زینتی کشت می شود ولی نوع بی دانه آن از نظر تجارتی دارای اهمیت می باشد.

شاید برایتان جالب باشد بدانید به عناب، خرمای قرمز، خرمای چینی یا خرمای هندی نیز می‌گویند. در طب سنتی ایران مصرف جوشانده عناب به‌خصوص در فصول سرد سال برای درمان سرفه، سرماخوردگی، آنفلوآنزا و انواع گلودرد بسیار توصیه شده است.

مزاج عناب از نظر طب قدیم معتدل و به اعتقاد ابوعلی سینا کمی سرد است و حرارت بدن را فرو می‌نشاند و تب بر خوبی است. عناب به دلیل داشتن لعاب، نرم‌کننده سینه و ضد سرفه است و چای یا جوشانده آن گرفتگی صدا، آسم و تنگی نفس را برطرف می‌کند و برای جلوگیری از التهاب و آبریزش بینی توصیه می‌شود. برای تهیه جوشانده عناب ۵۰ گرم آن را در یک لیتر آب بجوشانید تا حجم آن دوسوم شود.

برنج گیاهی است که دارای ارقام زودرس (طول دوره رشد ۱۳۰ تا ۱۴۵ روز)، متوسط رشد (۱۵۰ تا ۱۶۰ روز) و ارقام دیررس (۱۷۰ تا ۱۸۰ روز) می باشد.

ریشه برنج سطحی و افشان بوده و حداکثر در عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتری خاک نفوذ می نماید.

در این گیاه بغیر از ریشه های جنینی از محل گره ها نیز ریشه بوجود می آید. هر چقدر رشد برگ ها بیشتر باشد، بر رشد ریشه ها هم افزوده شده و در نتیجه می توان گفت که با افزایش تعداد پنجه ها تعداد برگی بیشتر شده و در نتیجه رشد ریشه ها نیز زیادتر می گردد.

در زمان باز شدن گل ها و به خوشه رفتن برنج رشد ریشه حداکثر مقدار خود را دارد.

بادرنجبویه گیاهی است علفی و چند ساله از خانواده Lamiaceae . ارتفاع این گیاه به 70 تا 150 سانتی متر می رسد. رشد بادرنجبویه زیاد بوده و باید جای کافی برای رشد داشته باشد تا مزاحم سایر گیاهان نشود. ریشه ای کوچک و استوانه ای شکل ، سخت و منشعب دارد.

در مناطق معتدل اندامهای هوایی با سرمای زمستان از بین می روند ولی ریشه ها باقی مانده و در بهار دوباره سبز می شوند. برگهای این گیاه تقریبا بویی شبیه لیمو و نعنا دارد. برگها پوشیده از تار، متقابل، بیضوی و به شکل قلب است. با کشیدن دست بر روی برگ، دستها مزه ترش به خود می گیرند که مزه ای شبیه مزه لیمو دارد. 

گیاه خنجری را در مناطق حاره میتوان اغلب در پارکها و باغها دید ولی در نیمکره شمالی آنر ا تنها در تابستان میشود در خارج از اطاق نگهداری کرد.

گیاه خنجری پس از مدت بسیار طولانی گل میدهد و به خاطر این مطلب به آن گیاه century plant گفته میشود

به هنگام ظهور گل ، ساقه گیاه تا حد قابل توجهی بلند میشود.

آگاو (Agave) از کلمه یونانی Agavos به معنی تحسین آمیز مشتق شده است و علت انتخاب این نام برای این گونه شاید این باشد که گیاه بزرگ و تحسین برانگیزی است و وقتی به گل می نشیند واقعاٌ زیبا و دیدنی می شود ، بطور کلی باغبانها در ایران به این گیاه آگاو می نامند . برخی مناطق دنیا به علت شباهت ظاهری آن به Aloe ( گیاه مولد صبر زرد از تیره لاله ) به غلط Aloes می گویند . گیاهان جنس آگاو از خانواده نرگس یا Amaryllidaceae می باشد ( در برخی منابع از خانواده Agavaceae ذکر شده است ) و دارای 300 گونه دائمی است

این گیاه cercis siliquastrum است و به یونانی به آن sixia می گویند. ارغوان درختی است از خانواده نیام داران (Fabaceae) و ازمشخصات بارز آن این است که این درخت در اول بهار می روید و دارای گل های صورتی رنگ و نیام یا غلاف که از مشخصه این تیره است، می باشد. گل های این گیاه زودتر از برگ های آن نمایان می شوند و دارای شاخه های متقابل می باشد.

ارتفاع گیاه گاهی به 12 متر نیز می رسد، اما بیشتر به صورت درختچه است. ارغوان گیاه بومی سرزمین های جنوبی اروپا و غربی آسیاست و در ایران در شاهرود، کرمان، مازندران، گیلان، همدان، لرستان و فارس به صورت خودرو می روید. این درخت را به عنوان گیاه زینتی می کارند. در شهرهای شمالی استان خوزستان مانند دزفول، شوشتر، مسجد سلیمان و هفت تپه نیز این گیاه به وفور یافت می شود اما زمان گلدهی آن اواسط زمستان است.

اسم علمی برگ عبائی Aspidistra elatior واز خانواده Liliaceae میباشد. برگ عبائی گیاهی است بومی چین و ژاپن که داری ریزوم بوده و بدون ساقه هوایی می باشد.

برگهای آن سبز تیره ، براق،پهن و به طول ۳ تا ۵۰ سانتیمتر است. همچنین دمبرگ بلندی دارد که مستقیما از سطح خاک بیرون می آید. ارتفاع بوته در حدود ۳۰ سانتیمتر و گسترش آن به ۵۰ سانتیمتر می رسد.

برگ عبائی گلهای ریزی دارد که ارغوانی وفنجانی مانند است و روی سطح خاک و در قسمت تحتانی گیاه، در اواخر تابستان ظاهر میشود و فاقد زیبایی است.

عمر این گیاه زیاد است و سالهای متمادی بدون تغذیه و تعویض گلدان در اطاق می ماند. یکنوع ابلق آن نیز وجود دارد که داری نوار کرم رنگ می باشد و بسیار جالب است.