اهمیت وجود فضای سبز در شهرها از آنجا شروع شد که همزمان با آغاز تمدن های شهرنشین و فاصله گرفتن مردم از روستاها، باغات و مزارع، نیاز ذاتی آن ها به زیبایی پسندی و طبیعت دوستی باعث شد تا رفته رفته به سمت ایجاد فضاهای سبز کوچک در منازل، اماکن مذهبی و در نهایت در شهرها سوق داده شوند.
فضاهای سبز و گیاهان علی رغم داشتن تاثیرات زیست محیطی ثابت شده می توانند در سلامت روحی و روانی شهروندان نیز بسیار موثر واقع شوند.
یکی از شاخصه های اصلی توسعه یافتگی شهرهای کنونی را میتوان میزان فضاهای سبز و پارک های آن ها دانست.
شهر کرمان با توجه به شرایط آب و هوایی خاص خود و کمبود میزان آب در دسترس جهت انتقال به فضاهای عمومی اما دارای استاندارد مناسبی در زمینه مقدار فضای سبز عمومی است.
با توجه به آمارهای ارائه داده شده در پایگاه اطلاع رسانی شهرداری کرمان مقدار فضاهای موجود در محدوده شهر کرمان چیزی در حدود 3/078/788 متر مربع و به بیانی دیگر 308 هکتار می باشد.
با افزودن فضای موجود در محور گردشگری هفت باغ علوی و پوشش بلوارها و میادین اصلی شهر می توان به عددی در حدود 400 هکتار نزدیک شد.
در قوانین موجود در طراحی فضای سبز به مکانی فضای سبز عمومی اطلاق می شود که برای 90 درصد از اهالی شهر فاصله ای در حدود 350 متر داشته باشد و یا با پیاده روی به مدت ده دقیقه بتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.
طبق اصل یاد شده اماکنی مانند دانشگاه ها و کارخانجات به دلیل ممنوعیت ورود عموم و همچنین فاصله آن ها از محل زندگی اهالی شهر را نمی توان در زمره فضای سبز شهری جای داد.
بر اساس آمارهای ارائه شده جمعیت شهر کرمان رقمی در حدود 600 هزار نفر را نشان می دهد و بصورت استاندارد به ازای هر هزار نفر جمعیت باید فضایی در حدود 13 هزار مترمربع برای فضاهای عمومی و پارک ها در نظر گرفت و در واقع به ازای هر نفر چیزی در حدود 13 متر مربع و بدین ترتیب شهر کرمان فضایی به میزان 780 هکتار فضای سبز عمومی نیاز دارد.
با احتساب این اعداد و ارقام می توان گفت شهر کرمان 380 هکتار فضای سبز جدید نیاز دارد و به عبارت دیگر جمعیتی در حدود 292 هزار نفر از فضای سبز عمومی محروم مانده اند که به مرور تاثیرات روانی و اجتماعی خود را نشان خواهد داد.
بهترین راهکار برای افزایش فضای سبز در شرایط کنونی ایجاد پارک های محله ای کوچک با متراژهایی زیر 200 مترمربع است که همه اهالی نیز در حفظ و نگهداری آن ها کوشا باشند، نمونه ای که در شهر قم که شرایط آب و هوایی تقریبا مشابه کرمان را دارد بصورت گسترده ایجاد شد.
همچنین می توان از آب های زیرسطحی شهر کرمان که به عنوان چالشی اساسی از آن ها یاد می شود در جهت حفظ این فضاها استفاده کرد و یا با کاشت گیاهان و درختانی مانند اکالیپتوس و بید که ریشه هایی عمیق داشته و می توانند آب های زیر سطحی را جذب کنند استفاده نمود.
مسئولین و مدیران شهری باید بدانند که سرمایه گذاری های ایشان در زمینه احداث فضاهای سبز عمومی چیزی جز در جهت اصلاح رفتارهای اجتماعی مردم نخواهد بود و بی شک تاثیرات مستقیم این سرمایه گذاری ها را می توانند بر خصوصیات شهروندی و قانونمداری اهالی شاهد باشند.
محمد حسین توکلی
منتشر شده در :
پایگاه تحلیلی و خبری سفیر کرمان
