نارنگی همچنین با نام ماندرین نیز شناخته می شود. مزهی ترش و شیرین تری از پرتقال دارد. در پزشکی سنتی ایرانی طبع این میوه را سرد و تر میدانند.
نارنگی های ماندارین اصولاً ازاسپانیا می آیند و با درصد کمتری از مکزیک و مراکش هم تامین می شود.در چین و آمریکا نیز به میزان بسیار زیاد کشت می شوند.
خصوصیات ظاهری : نارنگی یک درخت همیشه سبز است که تا تا 4.5 متر رشد می کند. گلهای آن دوجنسی بوده ، رنگ آنها سفید می باشد و با کمک حشرات گرده افشانی می شوند. درختی کوچک از خانواده ی مرکبات بوده و به دیگر اعضای این خانواده شباهت دارد. از میوه های پرتقال کوچک تر بوده و کندن پوست آن آسان است. همچنین لپه های بذر آن سبز رنگ می باشد. میزان مقاومت درختان نارنگی به سرما خوب بوده ولی میوه های آن بعلت کوچک بودن و نازکی پوست آنها به سرما بسیار حساس می باشند. بنابراین نارنگی ها نباید در مناطق سرد کشت شوند. انواع و اقسام شیرین ، ترش بزرگ و کوچک به اندازه یک فندق تا برابر یک گرمک از نارنگی موجو است. نارنگی ها بر اساس خصوصیات پوست، کیفیت گوشت، آب میوه و رشد عمومی به سه گروه نارنگی های حقیقی، هیبریدهای بین گونه ای و هیبریدهای درون گونه ای تقسیم می شوند. گروه اول شامل : نارنگی ساتسوما، نارنگی معمولی و نارنگی معمولی . گروه دوم شامل تانجرین ها، تانگورها می باشد.
شرایط محیط رشد: درخت نارنگی در خاکهای لومی و سنگین رشد بهینه دارد. خاک آن باید از زهکشی خوبی برخوردار باشد. در شرایط سایه نمی تواند رشد خوبی داشته باشد و آفتاب کامل برای رشد بهینه ی آن بسیار مفید است. خاک های مرطوب را می پسندد. درخت نارنگی به منطقهای برای کاشت نیاز دارد که آب ایستا نداشته باشد.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی: گونه های مرکبات یک رنج وسیعی از ترکیبات ثانویه را در بر می گیرند و همچنان تحقیقات برای کشف خواص آنها ادامه دارد. نارنگی ها منبع غنی از ویتامین C ، فلاونوئیدها، اسیدها و روغن های فرار هستند. آنها همچنان شامل کومارین ها هستند که در برابر اشعه آفتاب حساس هستند. نارنگی دارای ویتامینهای A، B1، B2، پروتئین، چربی، قند، حاوی مقدار زیادی فسفر، کلسیم است. نارنگی به خاطر داشتن مقدار فسفر و کلسیم بالا، یکی از میوههایی است که در تشکیل استخوان و اسکلت بدن موثر است. یک روغن فرار از پوست نارنگی برای طعم دهندگی غذا بکار می رود و همچنین در عطرسازی و صنایع دارویی نیز پر کاربرد است.
آفات : آفات درخت نارنگی شامل سپرداران، شپشک ها، کنه ها، نرم تنان، حلزون ها، پروانه برگخوار، مینوز و نماتد هستند. انواع بیماری های درختان مرکبات عبارتند از فوماژین یا دوده، گموز ریشه و طوقه، آنتراکنوز، لکه قهوه ای برگ مرکبات که بیماری های قارچی هستند. بیماری های ویروسی مرکبات عبارتند از: تریستزا و پسروز، ریزبرگی یا استابرن بیماری مایکوپلاسمایی است. شانکر باکتریایی وجاروک لیمو ترش هم از جمله بیماری هایی است که در سال های اخیر روی لیمو ترش جنوب دیده شده است و خسارت آن قابل توجه می باشد.
نحوه تکثیر گیاه: روش تولید نهال نارنگی کاشت بذر و ایجاد نهال یذری بوده که پس از زمان لازم از گونه دلخواه روی آن پیوند می زنند. برای کاشت درخت نارنگی به کمک بیل گودالی به عمق مناسب برای کاشت نهال نارنگی ایجاد کرده و آن را به آرامی در گودال قرار داده و به آن آب دهید. سپس فضای گودال را با خاک پر کنید. در هفته اول کاشت، به نهال نارنگی دو یا سه بار آب دهید. بعد از هفته اول، آبیاری درخت را به یک یا دو بار در هفته کاهش دهید. در طول فصل رشد از کودهای تقویتی به این نهال داده آن را تقویت کنید.
: منابع
http://allfruits.ir/fa/accordion-a/citrus.html?showall=&start=9
http://en.wikipedia.org/wiki/Mandarin_orange
http://www.floridata.com/ref/c/citr_ret.cfm
نارنگی
http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?kempercode=d389
http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Citrus+reticulata
خدیوی، ع.، 1389. میوه کاری عمومی و خصوصی، انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی.