اگر متوجه علائمی مانند زرد شدن و تاب خوردن برگها، کندی رشد و لکه های سیاه چسبناک بر روی گیاه شده اید، احتمالا گیاهتان دچار آفت شته شده است.
شته ها از طیف گسترده ای از گیاهان تغذیه میکنند و در موارد هجوم شدید، مانع رشد گیاه میشوند. هنگامی که شته گیاه را میخورد، ماده چسبناکی به نام عسلک ترشح میکند که به سرعت کپک دوده ای آن را فرا میگیرد و ظاهر بدی به گیاه میدهد.
همچنین شته ها ویروسها را انتقال و گسترش میدهند که بسیاری از آنها را
نمیتوان درمان کرد. به همین علت اقدامات لازم برای کنترل شته ها در باغ و
مزرعه از اهمیت زیادی برخوردار است.
چگونه بدون استفاده از مواد شیمیایی مضر، شته ها را از بین ببریم
از
بین بردن شته ها به روش طبیعی نه تنها برای محیط زیست بهتر است بلکه روش
موثرتری در از بین بردن آفتها و حشرات مضر می باشد. شته ها به مواد حشره کش
شیمیایی پاسخ نمیدهند اما میتوانید با بهره گیری از نقاط ضعف شته ها و
ایجاد تغییراتی در مدیریت گیاهانتان، جمعیت آنها را تحت کنترل بگیرید.
-
شته ها دشمنان طبیعی زیادی دارند. استفاده از دشمنان طبیعی شته ها برای
کنترل جمعیت آنها بهتر از هر روش دیگری می باشد. پرورش و گسترش دشمنان
طبیعی شته ها مانند کفشدوزک و بال توری بهترین روش ارگانیک مبارزه با آفت
شته است بنابراین این حشرات مفید را در باغچه رها کنید تا شته ها را شکار
کنند.
همچنین کاشت گیاهانی مانند نعنا، رازیانه، شوید، بومادران و قاصدک به جذب این حشرات مفید به سمت گیاهان و مزرعه شما کمک میکند.
علت
ناکارامدی حشره کشها این است که مواد حشره کش بیشتر حشراتی را نابود
میکنند که شته ها را میخورند و برای باغچه مفید هستند. بنابراین معمولا پس
از استفاده از حشره کش، جمعیت شته ها از قبل هم بیشتر میشود. با استفاده از
روشهای طبیعی بهتر میتوانید شته ها را کنترل کنید و از دشمنان طبیعی آنها
محافظت کنید.
- اگر چه حشرات شکارچی شته از شته تغذیه میکنند،
اما مورچه ها نیز محافظان قسم خورده شته ها هستند. مورچه ها از عسلکی که
شته تولید میکند، تغذیه میکنند بنابراین منفعتشان در دفاع از این منبع
غذایی است. پس باید از شر مورچه ها نیز خلاص شوید تا حشرات شکارچی وظیفه
مهم خود در کنترل آفت را به نحو مناسبی انجام دهند.
برای دور کردن
مورچه ها، بخشهای پایین گیاه را هرس کنید تا دسترسی مورچه ها به آن آسان
نباشد. بخش پایین گیاه را با ماده چسبناکی مانند تله چسبی ( Tanglefoot )
بپوشانید تا نگذارید مورچه ها از گیاه بالا بروند. در مورد درختچه و
درختانی که تنه قطور و چوب ضخیمی دارند میتوانید این ماده چسبناک را
مستقیما به تنه بمالید. در مورد گیاهان دیگر باید ساقه را با نوار ببندید و
تله چسبی را بر روی نوار بمالید (نه روی ساقه گیاه). اغلب استفاده از آفت
کشهای طبیعی مانند روغن چریش برای کنترل شته برای مورچه ها نیز مناسب است.
روشهای ارگانیک دافع شته
از
بین بردن شته ها به روشهای طبیعی برای گیاهان، محیط زیست و حشرات مفید باغ
و مزرعه بهتر است. در اینجا به چند دافع طبیعی شته اشاره میشود.
- گیاهان جوان را در زیر پوشش ردیفی (row cover) پرورش دهید. به خاطر داشته باشید هنگام شروع گلدهی، این پوششها را بردارید.
-
از فویل آلومینیوم یا مالچ انعکاسی (reflective mulch) در روی خاک زیر
گیاهان استفاده کنید. اگر چه این کار را در باغ گل خود نباید انجام دهید،
اما در باغ سبزیجات مالچ انعکاسی دافعی بسیار موثر است.
- اسپری
شدید آب با شیلنگ یا آب پاش فشاری بسیاری از شته ها را از گیاه دور میکند و
آنها دیگر نمیتوانند به گیاه باز گردند. همچنین مقدار زیادی از عسلک آنها
نیز پاک میشود. هر روز آب پاشی را انجام دهید تا گیاه از شته ها خلاص شود.
-
همچنین میتوانید گیاهانی را برای کنترل شته ها پرورش دهید. گیاهانی مانند
موارد زیر برای شته ها جذاب بوده و روش خوبی برای کنترل جمعیت آنها می
باشند. این گیاهان را از گیاهان دیگرتان فاصله بدهید، به این ترتیب شته ها
به این گیاهان جذب شده و از گیاهان دیگرتان دور میشوند.
· گل لادن
· گل مینا
· گل داوودی
· گل ستاره ای
· گل ختمی
· زبان در قفا
· بگونیای غده ای
· گل شاه پسند
· گل کوکب
· گل آهاری
- همچنین میتوانید کاشت سیر یا پیاز در نزدیکی گیاهان آلوده به شته را امتحان کنید چون بوی این گیاهان حشرات را دور میکند.