مروری بر روش های مختلف کشت قارچ صدفی
۱- روش کشت در کیسه پلا ستیکی
۲- روش کشت در جعبه چوبـــــی
۳- روش کشت در جعبه پلا ستیـکی
۴- روش کشـت در پشـــته
۵- روش کشت در قفسـه هـای فلزی ویا چوبی
۶- روش کشت پـایـه ای ( ستونی )
۷- روش کشت بر روی کنده درختان
۸- روش کشت از طریق تزریق ریسه برکندههای درختان
۱- روش کشت قارچ صدفی در کیسه پلاستیکی
مایه قارچ مورد نیاز برای یک بسته کمپوست حدوداً ۲۵۰ گرم بذر قارچ صدفی جهت تلقیح در ۸الی ۱۰ کیلوگرم ازکاه وکلش گیاهان تیره غلات در نظر گرفته شده است وتا لحظهای که کمپوست شما آماده نشده است به هیچ عنوان درب بسته را باز نکنید چون احتمال آلودگی آن خواهد بود.
۱- یک کیسه پلاستیکی به قطرcm ۵۰ و به طول ۱۰۰cm انتخاب کنید. ( کیسههای بسته بندی میوه جات مانند خیار و... )
۲-
طبق شکل A تعداد سه عددسوراخ به قطر یک سکه ۵۰ ریالی در ته کیسه و چندین
سوراخ در بدنه کیسه در نقاط مختلف جهت خروج آب اضافی وتهویه بستر ایجاد
کنید(جمعا حدود ۳۰ سوراخ میشود).
۳- مقدارحدوداً ۸ الی۱۰کیلوگرم
گاه یا کلش یکی ازگیاهان تیره غلات را تهیه نمائید.(گندم ـ جو ـ چاودار ـ
یولاف ـ برنج ـ ذرت ـ سورگوم و ... )
کلش = اگر محصول غلات را با
دستگاه کمپاین برداشت نمایند( درو ) نتیجتا ساقه های غلات به طول ۸ الی ۱۴
سانتیمتر طول خواهند داشت که به آنها کلش کفته میشود . یعنی طول ساقه ها
بزرگ خواهد بود
گاه = اگر محصول غلات را با دستگاه خرمن کوب خرمن
نمایند ( جدا کردن دانه ها ار پوسته غلات ، کلوم وکلومل ) ساقه های حاصل
کوچک خواهد بود که به آنها گاه گفته میشود .
۴ - کلشهای تهیه شده
را در یک ظرف بزرگی ( قابلمه ـ دیک ) ریخته و رویآنها آب معمولی ( سرد )
ریخته بطوری که گاه وگلشها در آب غرق آب شوندوبعدروی شعله گاز(یا هر نوع
منبع حرارتی) قرار دهید واز لحظه به جوش آمدن کامل آب حداقل به مدت ۳۰
دقیقه به کلشها حرارت داده وکلشهای در حال حرارت را گاهی زیر و رو
نمائید.
( جوشانیدن گاه ویا گلشها به سه علت انجام میگیرد A .
اگر در داخل گاه ویا گلشها بذر غلات ویا هر بذر دیگری قرار گیرد در اثر
حرارت که موقع جوشانیدن به آن داده میشود جنین آن از بین رفته و دیگر به
هیچ عنوان اگر در محیط مرطوب قرار گیرد جوانه نخواهد زد B . در اثر حرارتی
که به آنها داده میشودهر گونه آلودگی داشته باشد از بین خواهد رفت .Cبا
توجه به اینکه دیواره گاه وکلشها در حالت خشک سفت وخشبی هستند لذا نفوذ
ریسه های قارچ به دیواره آنها مشکل خواهد بود وبه خاطر اون اگر گاه وگلشها
در آب جوشانیده شوند بهتر است . )
۵- بعد از پایان زمان قید شده کلشها را از یک آبکش ، آبکش نموده و آب اضافی آن را بگیرید.
۶ - بعد از آبکش نمودن چند دقیقهائی اجازه دهید تا کلشها خنک شوند.
۷-
کلشهای خنک شده را به کیسه پلاستیکی تهیه شده به ارتفاع حدوداً۱۰-۱۵
سانتیمتر پر نموده وبا کف دست به آنهاکمی فشار داده تا کیسه حالت استوانه
بدهید.
۸ - دهانه بطری یا بسته حاوی مایه قارچ ( بذر قارچ ، اسپان
قارچ ) را باز کرده وتوسط یک میلهای تمیز و آغشته به الکل،محتویات درونی
را که به حالت فشرده و چسبیده به هم هستند، را به هم زده، و از هم جدا
نمائید.
۹-مقدار ۲۰ الی ۲۵ گرم از مایه قارچ(بذر درون بسته) را به
کف دستتان(که قبلا حتما با آب وصابون شسته اید) ریخته وخوب از هم جدا نموده
و بطور تصادفی بر روی کلشهای پهن شده در ته کیسه پلاستیکی بپاشید.
۱۰-
مجدداً از کلشهای سرد شده را به همان ارتفاع و اندازه برداشته و به درون
کیسه پر نمائید تا روی بذور پوشیده شود و با دست روی آنها کمیفشار دهید تا
تماس کامل حاصل گردد.
۱۱- دوباره بذر پاشیده و روی آنها کلش اضافه
نمائید و این کار را آنقدر ادامه دهید تا اینکه هم کیسه پر شود وهم بذر و
کلشتان تمام گردد.
۱۲- درب کیسه پلاستیکی را محکم بسته و زیر آن یک
ظرفی (بهتر است پلاستیکی باشد) قرار دهید تا آب اضافی درون کیسه که به
مرور زمان خارج خواهد شد اطراف را خیس وکثیف نکندالبته اگر فقط ، یک بسته
کشت داده ودر آشپزخانه یا راه پله قرار داده اید.
۱۳- کیسه را در
یک محیطی با دمای بین ۱۸ الی ۲۴ درجه سانتیگراد تا زمانی که کیسه را
ریسههای قارچ پرنماید که معمولاً بین ۱۴ -۱۶ روز طول میکشد قرار
دهیدبطوری که در معرض تابش نور مستقیم آفتاب نباشد.
۱۴- بذر قارچ
کاشت داده شده تا مرحله ظاهر شدن اولین ته سنجاقی ها ( قارچ های اولیه )
نیازی به نور – رطوبت – آبیاری ندارد و همان مقدار رطوبتی که موقع جوشانیدن
گاه ها در آب به خود جذب کرده اند کافی است ولی بعد از طی مراحل و زمان
قید شده (۱۴ – ۱۶ روز) کیسه سفیدی در اختیار دارید که حاوی میسیلیومهای
قارچ است ، از این لحظه به بعدکه اولین قارچها ظاهر میشوند حتما باید به
محیط رطوبت ، نور و کمپوست را آبیاری نمود.
ظاهر شدن ته سنجاقیها
۱۵-
بعد از ظاهر شدن اندامهای بارده قارچ ، روزی در دو نوبت و بسته به میزان
درجه حرارت منطقه پرورش و رطوبت محیط مقدار۴ - ۵ لیتر آب بر روی بستر
ریخته تا ضمن آبیاری ، رطوبت زیر پلاستیک نیز تامین گردد.
۱۶- جهت
تامین رطوبت محیط وبستر در منزل که باید بین ۸۵ الی ۹۰% باشد میتوان طبق
شکل B یک چهار چوب تهیه نموده وبر روی آن پلاستیک کشیده وبسترتان را زیر
آن قرار دهید، و بعد از هر بار محصول دهی و برداشت محصول برای اینکه ته
بستر در طی دوره خشک نشود بهتر است بستر را به صورت سروته ( وارونه ) قرار
داده و آبیاری نمائید و تا برداشت محصول سری بعد به همان شکل باقی بماند
وتا مدت حدود۴ ماه برای شما هر ۱۰ الی ۱۲ روز یک بار قارچ خواهد داد بطوری
که به ازای هر کیلو گاه خشک کمپوست اگر خوب مراقبت گردد ۸۰۰ الی ۸۵۰گرم در
طی دوره محصول قارچ خواهد داد.
۱۷- نظر هموطنان عزیز را به این
نکته معطوف میداریم که تا زمانی که قارچ بر روی بستر مشاهده نکردهاند به
هیچ عنوان به کمپوست آب ندهید. مگر اینکه ، کمپوست در حال خشک شدن باشد.
۱۸- در صورت مواجه شدن با هرگونه مشکلی در مراحل پرورش قارچ با ما تماس حاصل نموده و رفع اشکال نمائید.
توجه :
از
همان لحظه اول کار در ته کیسه پلاستیکی،حدوداً سه عدد سوراخ به انداز یک
سکه 50 ریالی ایجاد نموده تا آب جمع شده در ته بستر از آنجا خارج شده و
باعث گندیدگی آن نشود.
۲- روش کشت در جعبه های چوبی: اینروش
پرورشقارچ برای اولین بار در سال ۱۹۳۴ در آمریکا آغاز شد و روش کار بدین
صورت بود که ابتدا یک جعبه چوبی تمیز را انتخاب کرده و به قسمت درونی آن یک
لایه نایلون پــهن میکنند و بعد مواد اولیه تهیه شده را به داخل جعبه
بصورت لایه به لایه که بین دو لایه مقدار کمی مایه قارچ ریخته و مجدداً
کمپوست را روی آنها اضافه میکنند تا اینکه جعبه پر شود وپس از پر کردن
جعبه درب آن را نیز بسته و به یک گوشه ازاطاق پرورش بصورت مایل قرار داده
تا آب اضافی آن خارج شود و روی همه جعبهها یک ورق نایلونی کشیده تا از
تبخیرآب ازسطحکمپوست جلوگیری شودوحتی گاهینیزهرسهالیچهار روز یکبار
مقدارکمیآب بر روی آن اسپری میکنند تا میسیلیومها تمام قسمتهای درونی
جعبه را پرنماید پس از تکمیل شدن رشد میسیلیومها در داخل جعبه که معمولاً
حدود۱۴ الی ۱۸روز طول میکشدورقه نایلونی را برداشتهوآنها را ازجعبه خارج
کرده وبه صورت ردیفی چیده و یا از سقف آویزان میکنند تا شروع به محصـول
دهـی کند. مشکلی که در این روش کشت وجود دارد رشد انواع کپکهای آلوده
کننده و قارچهای مضرمیباشدروی کمپوست است .
۳- روش کشت در سبدهای
پلاستیکی: جعبههای پلاستیکی رایج در بازار که برای حمل میوه وسبزیجات بکار
میروند برای این کار مناسب بوده و این روش کشت نیز عیناً همانند پرورش
قارچ درجعبه های چوبی بوده وبا این تفاوت که اولاً میزان آلودگی جعبه های
پلاستیکی نسبت به چوبی کمتر بوده و ثانیاً دوره استفاده یا عمر آنها از
جعبه های چوبی بیشتر است ولی به هر حال روش کار عین روش قبلی است.
۴_
روش کشت پـایهای یا(ستونی):به منظور افزایش در میزان تولید و بهرهگیری
هر چه بیشتر و بهتر از جریان هوا در مرکز ( وسط) کیسه پلاستیکی یک لوله
فلزی و یا پلاستیکی P.V.C که بدنه آن سوراخدار استقرار داده واز قسمت پایین
شروع به پر کرده کیسه با کمپوست وتلقیح آن با اسپان ( بذر قارچ ، مایه
قارچ ) نمودهواز کف کیسه وستون،کشت به صورت لایه به لایه انجام میگیرد
ودر لایه آخر بعد از پر نموده کمپوست درب کیسه را بسته و تا زمان سفید شدن
کمپوست کیسه را در نمیآورند.
۵- روش کشت بـرروی قفسههای فلزی
یاتورهای فلزی: برای ساخت قفسههای فلزی ابتدا توسط لولههای فلزی چهار
پایههای فلزی (چهارچوب فلزی) را برپاکرده وبعداً روی آن توری مشبک یا همان
توری مرغـی نصب میکنندو نهایتاً بر روی آن توری کمپوست به اندازه مورد
نظر پهن کرده ومایه قارچ روی کمپوست اضافه کرده و درپایان روی بستریک لایه
پلاستیکپهـن میکنندتاجلوتبخیرآب بسترگرفته شودومعمولاً هردو روز در میان
یک بار آبیاری میکنند
۶- روش کشت بر روی زمین یا سکو بصورت
پشتهای : یکی از روشهای قدیمی بوده و مواد بستری(کمپوست ) را در روی زمین
به شکل پشته در آورده و به صورت لایه به لایه مایه قارچ را به کمپوست تلقیح
مینمایند ودر نهایت بستر به صورت پشته در آمده و روی آن را با پلاستیک
جهت جلوگیری از تبخیر آب میپوشانند تا زمانی که اندامهای قارچ ظاهر شود و
آن موقع اقدام به برداشت روکش پلاستیکی مینمایند، البته در صد آلودگی در
این روش بالاست.
۷- روش کشت بر روی کنده درختان:
پرورش قارچ
بر روی کنده درختان یکی از قدیمیترین روشهای پرورش قارچ به شمار میرود و
در کشور مجارستان ابداع شده وبه سایر کشورها کسترش یافته ونحوه عمل بدین
شکل است که ابتدا چوبهایی به قطر ۲۵ الی۳۰سانتیمتر از نوع تبریزی ، بید ،
آلش ، ممرز ، بلوط وغیره را به ارتفاع ۳۰الی ۴۰ سانتیمتـر در اوایل فصل
بهار تهیه میکنند بطوری که کندهها باید به حد کافی رطوبت داشته باشند ویا
اینکه بطور مصنوعی مرطوب گردند بعداً یک گودالی که عمق آن حدوداً ۱۰ الی
۱۵ سانتیمتر بیشتر از ارتفاع کندههاست در سطح زمین حفر مینمایند البته طول
وعرض گودال بستکی به تعداد کنده و عرض آنها دارد سپس به کف گودال مایه
قارچ را پخش کرده و بعداً کندههای تهیه شده را به صورت ایستاده در گودال
بر روی مایه قارچ قرار داده و طبق شکل ذیل روی قسمت بالای کنده ها نیز
مقداری مایه قرار میدهند سپس روی کندهها و گودال را به وسیله شاخه و برگ
وساقههای خشک گیاهانی مانند ذرت وغیره بطور کاملا" فشرده پوشانیده ودر
نهایت از روی آنها نیز یک لایه خاک به ضخامت ۱۰ الی ۲۰ سانتیمتر میریزند، و
همانطوری که متذکر شدیم همه این عملیات در فصل بهار انجام میگیرد وتا فصل
پائیز با توجه به دمای محیط ۳ الی ۴ بار باید اقدام به آبیاری خاک اطراف
گودال نمود که رطوبت داخل گودال تامین شود وطی ۴ الی ۵ ماه تا فصل پاییز
ریسهها شروع به گسترش در روی کندههـا نموده و در فصل پاییز حدوداً
اواسط مهر ماه کندهها را از داخل گودال خارج کرده و در محلی تقریباً روشن
و دور از تابش مستقیم آفتاب و وزش باد، در زمین جوبی به عمق ۱۰ الی
۱۵سانتیمتر ایجاد کرده و کندهها را بطور ایستاده در داخل آن جوب خاک
میکنند که در آینده کندهها از طریق همین جوی آبیاری شده و رطوبت لازم برای
ریسهها را تامین نمایند و معمولاً یکی دو بار آبیاری در هفته کافی خواهد
بود .با فرا رسیدن سرما وفصل پاییز ظهور اولین قارچها آغاز میشود ومعمولاً
۳ الی۵ سال متوالی میتوان از آنها قارچ برداشت نمود واین روش اکثراً در
مورد پرورش قارچهای مانند پلوروت و شیتاکه مورد استفاده قرار میگیرد که
قارچهای چوبخوارند .
۸- روش کشت از طریق تزریق ریسه های قارچ برکنده های درختان
یکی
دیگر از روشهای کشت وپرورش گونه هایی از قارچ صدفی همانندروش قبلی ( 7 )
پرورش قارچ بر روی تنه و کنده درختان میباشد منتهی با این تفاوت که در روش
قبلی کنده ها را در داخل گودالی دفن میکردند و اسپان قارچ را در زیر وروی
کنده ها میپاشیدند ولی در این روش ابتدا در محیط آزمایشگاهی اقدام به
رشددادن میسلیومهای قارچ بر روی قطعات چوبی به طول حدود 3 سانتیمتر و قطر
یک سانتیمتر بجای تکثیر بر روی بذور غلات نموده واین قطعات حاوی میسلیومها
را در بسته بندی های پلاستیکی به بازار عرضه میگردد.
سپس افراد علاقمنداقدام به خرید این بسته ها نموده وکندههای درختانی
مانندبید ،تبریزی ، افرا ، توسکا ، سپیداروبلوط به قطر حدود 3۰ سانتیمتروبه
طول دلخواه مثلا از5۰ سانتیمتر الی 2 متر را تهیه کرده و توسط یک دستگاه
دریل اقدام به سوراخکاری در تنه این درختان به فاصله حدود ۱۲ سانتیمتر و به
عمق ۴ الی ۵ سانتیمتر نموده بطوری که قطعات حامل میسلیوم بتواند در این
سوراخها جاگیرند
بعد از ایجاد سوراخ در تنه کنده ها اقدام به قرار
دادن قطعات چوبی( میخ های چوبی ) حامل میسلیوم در تنه و سورخهای ایجاد شده
در کنده ها انتخاب شده کرده و توسط چکش یک ضربه آرامی میخهای چوبی را در
جایشان محکم میکنیم.
کنده ها را در یک محیط مساعد از نظر درجه
حرارت ورطوبت مرتب در کنار یکدیگر قرار داده و مراقبتهای لازم از نظر رطوبت
، درجه حرارت ، تهویه ، نور را انجام میدهند تا ریسه ها ی قارچ در تنه
این کنده ها نیز شروع به فعالیت نمایند وتولید قارچ نمایند و لازم به ذکر
است که طول دوره باردهی این روش با توجه به اینکه از کندها تغذیه میکنند
طولانی است .
**********
پرورش کشت قارچ با کمترین تخصص
پرورش
قارچ صدفی : از آنجایی که پرورش قارچها معمولا” در محیطی بسته انجام می
شود؛ لذا قارچهای صدفی را می توان در هر منطقه جغرافیایی و با هر نوع آب و
هوایی کشت کرد.این قارچــــها می توانند اختـــلاف درجه حرارت 16 تا 30
درجه سانتیگراد را تحمل کنند.
در یک انبار با مساحت 80 متر مربع : در
یک انبار ۸۰ متری بیش از یک تن قــارچ می توان تولید کرد. زمان لازم برای
این کار حدود 2 ماه بوده و اولین برداشت پس از یک ماه بدست می آید. این
جزوه برای تولید قــارچ صدفی درسطحی پایین تراز این میزان نوشته شده بدیهی
است جهت تولید در مقیاس بالا دانش فنی بیشتری مورد نیاز می باشد؛ که در
کلاسهای تئوری عملی ارائه خواهد شد .
فضای مورد نیاز : برای کشت
قارچ صدفی می توان از یک اتاق ؛ زیرزمین ؛ انبار متروکه ؛یا هرمکان خالی
دیگر که دارای سقف مناسب باشد استفاده نمود.این مکان باید توانایی نگهداری
دمای اطاق راداشته باشد بطوریکه ؛ تاحد امکان از اختلاف شدید درجه حرارت
جلوگیری کند
محیط کشت قارچ صدفی : محیط کشت قارچ صدفی از کاه گندم ؛
کاه جو ؛ کاه برنج ؛ تراشه چوب صنوبر.... تهیه می شود. در این کشت از خاک و
کود استفاده نمی شود بنابراین هیچگونه آلودگی زیست محیطی ندارد .
نحوه
کشت قارچ صدفی : کاه وکلش خرد شده را یک شب در آب گذاشته تا کاملا”مرطوب
؛سپس مدت 2 تا 3 ساعت در آب جوش پاستوریزه می شود .برای این کارمی توان از
یک بشکه خالی استفاده کرد .زمان پاستوریزه کردن از وقتی محاسبه میشودکه آب
به نقطه جوش رسیده باشد.جهت اطمینان خاطر بهتر است از دماسنج الکلی برای
سنجش دمای آب جوش استفاده شود. سپس کــاه را آبکش کرده آنرا به حال خود رها
می کنند تا پس از چند ساعت خنک شود؛ بطوریکه بالمس کردن کاه با پشت دست ؛
هیچگونه گرمایی احساس نشود .
بذر زنی : پس از اینکه کاه کاملا خنک
شد با 3 تا 5 درصد اسپان( اسپان= بذر قارچ ) مایه زنی می شود به این
منظوربرای هر 10کیلوگرم کاه پاستوریزه شده مقدار400 تا 500 گرم بذرقارچ
اضافه و مخلوط میشود. مخلوط حاصل درون کیسه هایی به قطر 45 تا50 سانتیمتربا
ارتفاع 80 تا 150سانتیمتر ریخته سپس سطح آن کمی فشرده شده تا رطوبت کاه
حفظ گردد. پس از بستن سر کیسه آنرا به محیطی که از قبل بعنوان سالن کشت در
نظرگرفته شده انتقال داده واز سقف آویزان میکنند. می توان کیسه های کشت شده
را روی زمین هم قرار داد.
کنترل دما و نور : از اولین روز کشت تا مدت
25 الی 30 روز دما روی 24 درجه سانتیگراد نگهداری شده ؛در صورت امکان محیط
را تاریک می کنند. نورخورشید برای قارچ صدفی مناسب نیست.پس ازاینکه سطح کاه
پوشیده ازتارهای سفید رنگ و ظریف قارچ صدفی شد. سوراخ هایی به فاصله 20 تا
25 سانتیمتر و به اندازه کف دست در اطراف کیسه کشت شده ایجاد و با آ بپاشی
مداوم کف سالن رطوبت محیط را افزایش می دهند . در این زمان دما به 20 درجه
سانتیگراد کاهش داده می شود. وجود نور یک لامپ در این زمان ضروری بوده و
باعث افزایش محصول می شود .قارچها پس از یک هفته دیگر آماده برداشت می با
شند .
آبیاری : زمانی که کیسه ها پاره می شوند ؛ چنانچه رطوبت محیط
پایین پاشد ؛ سطح کاه خشک شده و بایستی با مقادیر خیلی کم آب ؛ بصورت اسپری
آبیاری شوند . آبیاری ممکن است روزی دو بار یا بیشتر انجام شو د. باید
توجه داشت که آبیاری 48 ساعت قبل از برداشت قارچها متوقف شود. پس از برداشت
محصول میتوان آبیاری را ادامه داد.
میزان تولید : میزان تولید از هر کیسه طی 4 تا 5 چین یا بیشتر در حدود 2 تا 4 کیلوگرم قارچ تازه میباشد .
*****
انواع روشهای کشت قارچ صدفی
کشت در کیسه: یکی از رایج ترین روش ها در کشت قارچ در اکثر نقاط جهان است. بعضی از مزایای آن به شرح زیر است.
1- ریسک کمتری نسبت به روشهای دیگر کشت دارد.
2- کنترل آسان آفات و بیماریها
3- امکان کشت در تمام طول سال
4- بازگشت سریع سرمایه
5- سرمایه گذاری اولیه کم
6- امکان کشت در خانه
روش کار : ابتدا بستر خود را انتخاب نمایید در مورد بستر در درس قبلی توضیح داده شده است .
اگر
از کاه استفاده می کنید بهتر است ابتدا کاه ها را خرد کنید ( کاه های خرد
نشده نیز قابل کاشت می باشند). برای ضدعفونی کردن کاه ها باید آنها را
بجوشانید. برای این کار بهتر است کاه ها را درون کیسه های پلاستیکی ریخته و
آنها را به مدت 45 دقیقه در آب جوش قرار دهید ( 45 دقیقه از زمانی که آب
به جوش می آید). کاه ها را به مکان تمیز برده و 24 ساعت منتظر بمانید تا آب
اضافی آن خارج گردد.
رطوبت مطلوب به نحوی است که وقتی یک مشت کاه
را در دست فشار می دهید چند قطره آب از آن بچکد. قبل از ریختن کاه ها
(بستر ) در پلاستیک ( پلاستیک های خیاری) بهتر است چند سوراخ در کف پلاستیک
ایجاد نمایید.
کاههای ضد عفونی شده را تا ارتفاع حدود 20 – 30
سانتیمتر در داخل کیسه های پلاستیکی ریخته و با دست خوب فشرده نمایید، سپس
بر روی آن یک لایه بذر بپاشید و این عمل را تا پر شدن کامل پلاستیک انجام
دهید. برای فشرده شدن کاه ها بهتر است یک سوراخ در وسط کیسه ایجاد نماییم و
در نهایت درب پلاستیک را ببندید. میزان بذر هر کیسه بستگی به مقدار کاه و
اندازه کیسه حدود 200-500 گرم می باشد . میزان رطوبت دما نور و دیگر
شرایط در دوره های رشد بسیار مهم است.
کیسه های آماده شده را به مکانی تمیز و فاقد آلودگی با حرارت 20-30 درجه سانتیگراد برده .میزان دما در هفته اول بسیار مهم می باشد.
بعد
از سفید شدن کامل پلاستیکها با میسلیومها ( 20 تا 30 روز بعد از کاشت )
پلاستیکها را با تیغ برش دهید و یا آنها را به طور کامل از بسته جدا نمایید
تا قارچها فضای مناسب برای رشد داشته باشند. تامین رطوبت در این دوره
بسیار اهمیت دارد. مناسبترین رطوبت هوا 85 تا 90 درصد می باشد .
حداکثر
تا یک هفته بعد از برش پلاستیکها قارچهای کوچک در بدنه بستر ظاهر و پس از
چند روز بزرگ و قابل برداشت خواهند شد. بهترین زمان برداشت زمانی است که
لبه های قارچ به سمت بالا بر نگردد . برای برداشت قارچ می توانید ساقه قارچ
را با دست گرفته و بپیچانید. در صورت رعایت کامل شرایط و حفظ دما، نور،
رطوبت و غیره با روش فوق می توانید 3-4 هفته قارچ برداشت نمایید. فاصله
کیسه ها از یکدیگر حدود 30 سانتیمتر باید باشد تا از تداخل کلاهکهای قارچ
با یکدیگر جلوگیری گردد .
در مکان های کوچک برای حفظ رطوبت می
توانید با اسپری نمودن بدنه بستر از خشک شدن آن جلوگیری کنید و اگر چنانچه
بدنه بستر خشک شد می توان نسبت به آبیاری آن اقدام نمود. برای بالا بردن
میزان رطوبت می توانید کف اطاق را دائما با آب خیس نمایید، بهتر است از
دستگاه بخار ساز یا در صورت امکان از کتری آب جوش استفاده کنید. برای تشکیل
کلاهک و تغییر رنگ آن نور کافی لازم است.
نور طبیعی اطاق، برای کشت
کافی است. از ورود حشارت، بیماری ها و آلودگی ها به داخل مکان پرورش حتما
ممانعت گردد و در صورت مشاهده مگسهای ریز ( مگس سرکه ) نسبت به مبارزه با
آنها اقدام گنید.
در صورتی که بذر آماده استفاده می کنید به چند نکته باید توجه کنید:
1- کیسه نایلونی حاوی بذر (اسپان) قارچ سالم بوده و فاقد پارگی یا چسب خوردگی می باشد.
2-
دانه های اسپان(بذر) قارچ فقط به رنگ قهوه ای(رنگ غلات) یا سفید(ناشی از
رشد ریسه ها یا میسلیوم قارچ خوراکی) بوده و فاقد رنگ سبز یا سیاه یا
نارنجی( بیماری کپکی) می باشد.
3- داخل نایلون بذر(اسپان) قارچ فاقد هرگونه قطرات آب می باشد.
4- دانه های بذر (اسپان) قارچ حالت دانه بندی داشته و در صورت چسبیدگی با فشار دست به راحتی دانه دانه شود.
5- پنبه درب نایلون بذر(اسپان) قارچ سالم بوده و آلوده و کثیف نباشد.
در صورت تهیه بذر (اسپان) قارچ مناسب، امکان نگهداری آن در یخچال (دمای 4- 6 درجه بالای صفر) تا 21 روز میسر می باشد.
کشت
در قفسه یا تاقچه: (کشت در قفسه در یک نگاه) مرحله قبل از تخمیر و آماده
کردن بستر، پاستوریزه و پر کردن، بذر زنی، دوره نهفتگی، میوه دهی، برداشت
محصول، تخلیه
کشت در بطری: در این روش بطری ها را از بستر پر کرده و
آن را استرلیزه کرده. آنها را در دمای 17-18 درجه سانتی گراد و رطوت 65-70
درصد قرار می دهند. حدود 25-20 روز طول می کشد که به مرحله میوه دهی برسد.
کشت
روی کنده درخت: (درمناطق معتدل) دو روش اساسی برای کشت قارچ روی قطعات
درخت وجود دارد. کشت روی قطعات بزرگ چوب، کشت روی قطعات کوچک چوب در این
روش اسپان را روی قطعات درخت می ریزند و در شرایط مناسب رشد می دهند.
