انگور یا مو یکی از انواع گیاهان دو لپه ای می باشد. انگور یکی از مهمترین میوه هایی است که از زمان های بسیار قدیم مورد استفاده بشر قرار گرفته است. بطورکلی، دو نظریه متفاوت در مورد دیرینگی انگور وجود دارد. عده ای معتقدند که انگور، حتی قبل از پیدایش غلات، مورد استفاده بشر قرار گرفته است.

 انگور بطور وحشی و به مقدار فراوان در جنگل ها وجود داشته و انسان های نخستین از برگ و میوه آن بهره می جستند. انگور میوه ای است بهشتی که شامل ویتامین های A , B ،C  می باشد. هچنین دارای مقداری منیزیم، کلسیم، آهن، فسفر، پتاسیم و آلبومین است. انگور یکی از میوه های ضد سرطان شناخته شده است و این به خاطر خواص ضد عفونی کنندگی آن است. 

خصوصیات گیاهشناسی:

مو و یا انگور درختی است رونده که به دور خودش می پیچد و بالا می رود. این درخت بیش از آب، نیاز به تکیه گاه دارد تا بتواند به رشد خودش ادامه دهد. برای این منظور داربست هایی از چوب یا فلز می سازند و در کنار این درخت برپا می کنند.

انگور، میوه ی این درخت و یکی از قدیمی ترین میراث های ایران کهن است. این درخت دارای گونه های بی شمار است که بعدها به سراسر جهان برده شد. درخت مو یا انگور در اوایل بهار برگ می دهد و تا به بار نشستن سه مرحله را طی می کند. در مرحله ی نخست نشانه هایی از میوه ظاهر می شود که به آن پوره می گویند. در اواخر بهار پوره ها تبدیل به غوره می شوند و پس از آن در تابستان، غوره ها می¬رسند و میوه ی انگور آماده ی چیدن می شود.


شرایط محیط رشد:


این میوه در مناطقی که حداکثر دمای آن بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد و حداقل آن کمتر از ۱۵ درجه زیر صفر نباشد بهتر رشد می کند.

ازت برای کوددهی باغ های انگور استفاده می شود که می توان به عنوان کود برگی با غلطت یک درصد هم داد. زیاده روی در دادن کودهای ازته اثرات منفی در رشد دارد که مهمترین آنها عبارتند از رشد بیش از حد و بهم زدن رشد طبیعی گل ها و در نتیجه کم شدن محصول و حساسیت گیاه در مقابل سرمای زمستان.

به عنوان کود فسفره از سوپر فسفات استفاده می شود که در آب محلول است. پتاسیم برای ساختن ساختمان برگ ها و چوبی و سخت شدن شاخه به ویژه ساقه ها و همچنین برای رسیدن شاخه های انگور، وجودش لازم است.  کلسیم از کودهایی است که انگور شدیداً به آن وابسته است و باید همه ساله به مقدار لازم به باغ های انگور اضافه شود. 


خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:


انگور بر طبق طب قدیم ایران گرم و تر است .

اخلاط بدن را متعادل می کند .

بسیار مقوی و مغذی است .

خون را تصفیه می کند .

سینه و ریه را صاف و تمیز می کند .

برطرف کننده یبوست است .

انگور برای درمان ورم معده و روده مفید است .

در درمان سل ریوی و سیاه سرفه مؤثر است .

برای درمان اسهال خونی از انگور استفاده می شود .

برای درمان نقرس بسیار مفید است .

آنهایی که معده ضعیف دارند باید آن گور را بدون پوست بخورند زیرا پوست آن دیر هضم است و موجب دل درد، نفخ و عوارض دیگر می گردد .

انگور بهترین میوه برای کسانی است که می خواهند لاغر شوند و بدن خود را از اسید اوریک، سنگ های صفراوی و مسمومیت های مزمن (مسمومیت از سرب یا جیوه) پاک کنند. اینگونه اشخاص باید در هر هفته بمدت ٢ روز فقط آب انگور بخورند و رژیم آب انگور بگیرند بدین ترتیب که هر دو ساعت یکبار آب انگور تازه را گرفته و بنوشند. مقدار مصرف روزانه تقریباً ٢ کیلوگرم است و در این دو روز نباید غذای دیگری مصرف کنند فقط می توانند آب بنوشند .

رژیم آب انگور برای مبتلایان به سل ریوی و واریس نیز مفید است .

برای تقویت و طراوت پوست و همچنین روشن کردن رنگ پوست، آب انگور تازه را با یک تکه پنبه بصورت بمالید و پس از ده دقیقه با آب نیمگرم محتوی کمی جوش شیرین بشوئید .

زیاده روی در مصرف آّب انگور بطور مداوم ایجاد سنگ کلیه می کند .

روغن هسته انگور گرم کننده بدن است، این روغن ضدیبوست می باشد. از آن برای نقاشی و تهیه صابون نیز استفاده می شود.


ارزش غذایی انگور:


انگور از نظر ارزش غذایی و خواص بهداشتی، دارای سودمندی های بسیاری است. از مهمترین مواد قندی موجود در حبه های انگور تازه، ساکارز، گلوکز و دکستروز می‌باشد. از اسیدهای آلی اسید فرمیک، اسید مالیک، اسید سیتریک و اسید تارتاریک را می‌توان نام برد. نمک های کانی مانند آهک، منیزیم، آهن، منگنز و سیلیس وجود دارد. مقدار انرژی موجود در هر 100 گرم انگور تازه 67 کیلوکالری است.

پوست انگور دارای تانن، تارتارات پتاسیم، اسیدهای آزاد و مواد معدنی می باشد .

در هسته انگور مقداری روغن و تانن موجود است. روغن هسته انگور

مایل به سبز است. این روغن فاقد بو و دارای طعمی مطبوع می باشد. روغن هسته دارای تری گلیسیرید، اسیداولئیک، اسید پالمتیک، اسید لینولئیک، اسید استئاریک و اسید آراشیک می باشد .


آفات و بیماری ها:


سفیدک حقیقی و یا سطحی مو: این بیماری، یکی از خطرناک ترین بیماری های قارچی انگور در دنیا به شمار آمده و خسارات فراوانی را به بار آورد. مبدأ اصلی آن آمریکا بوده و در حدود سال 1845 به اروپا و سپس کشورهای آسیایی سرایت کرده است.

سفیدک دروغین و یا داخلی مو: این بیماری در بیشتر کشورهای دنیا، به ویژه در مناطق مرطوب شیوع داشته و خسارات فراوانی را به بار می‌آورد. 

بیماری لکه سیاه برگ مو: این بیماری بیشتر در مناطق آذربایجان شرقی و غربی، کرج، قزوین و نواحی مرطوب کشور شیوع داشته و هر ساله باعث وارد آمدن خسارات فراوانی به موکاران می شود.

بیماری پوسیدگی سفید ریشه مو: این بیماری بیشتر در مناطق موخیز نواحی نسبتاً مرطوب که دارای خاک های رسی غیرقابل نفوذ هستند به صورت ناحیه ای دیده می شوند. در ایران، این بیماری در کرج، قزوین و اصفهان دیده شده است.


تکثیر:


برای کاشت بوته مو ابتدا قلمه هایی از آن را در فصل بهار، قبل از جوانه زدن در جایی به عنوان مخزن می کارند و در بهار آینده که دارای ریشه شد از مخزن با احتیاط در می آورند و آن را در گودال های آماده شده به ردیف می کارند. پس از کاشت آن را آب می دهند. بوته جدید با گرم شدن هوا باید هر ۵ روز یا هر هفته آب داده شود. این بوته بعد از چهار سال بار می آورد و در ده سالگی بار آن کامل خواهد شد. یک بوته کامل می تواند بیش از دویست کیلو انگور بدهد. بوته مو را بعد از چهار ساله شدن هرس می کنند، یعنی شاخه های فرعی و دراز یا شاخه های ضعیف آن را می برند تا هم فرصت رشد به شاخه های قویتر داده باشند و هم مقدار بار آن را تحت کنترل درآورند و کیفیت بار آن را بالا ببرند. بوته مو را می توان روی زمین یا در حال تکیه بر چیزی بالاتر از خاک و زمین قرار داد. محل کشت موهایی که روی زمین قرار گرفته است را با بیل شخم می زنند تا علف های موجود که در فصل بهار می روید از بین برده شود. زیرا این علف ها می توانند به بوته مو و بار آن آسیب وارد کنند. بعلاوه با شخم کردن زیر مو نفوذ آب برای رسیدن به ریشه راحت تر انجام می پذیرد نوع بی دانه و کشمشی انگور از نظر شیرینی بهترین نوع است. البته انواع دانه دار بخاطر درشتی آنها از شکل بسیار زیبایی برخوردار هستند.


هشدار:


انگور برای معده های نفاخ مضر است و ایجاد گاستریت می کند.

به علت بالا بودن کلسیم انگور، کسانی که کلیه های سنگ ساز دارند باید از خوردن انگور بپرهیزند.



: منابع  

http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%88%D8%B1

نارگیل

http://khavas.blogsky.com/1388/04/19/post-4/

http://parscenter.com/Product/55934

https://en.wikipedia.org/wiki/Vitis_vinifera