گل رز یا گل سرخ گیاهی چندساله چوبی از جنس رزا (Rosa) و خانواده Rosaceae که دارای بیش از 100 گونه از گیاهان گل دار است می باشد.همه آنها دارای گل های زیبایی در رنگ های بسیار متنوع اعم از سفید تا زرد و قرمز هستند. اکثر گونه های آن بومی آسیا ، و بعضی گونه ها بومی اروپا ، شمال آمریکا و شمال غرب آفریقا میباشند.
گونه ها و ارقام متنوع و ترکیبی گل رز به خاطر زیبایی و عطر آنها افزایش یافته است. گل های رز در اندازه های گل رز مینیاتوری و بسیار کوچک تا گل هایی که می توانند تا 7 متر در ارتفاع برنسد. گونه های مختلف پیوندی از دوجنس مختلف به راحتی بر روی این گیاه انجام میشود.
گل رز نام لاتین خود (روزا) از زبان فرانسه گرفته و گفته میشود که شاید از لغت Oscan مشتق شده باشد.
رزهای خشکیده ای از ۳۰۰ سال قبل ازمیلاد از گورهای مصریان بدست آمده تصور میرود که نشان اولین آشنائی مصریان با گل سرخ باشد. معهذا تحقیقات وسیعتر نشان می دهد که این گل بومی مصر نبوده ، بلکه از آسیای صغیر به آنجا آورده شده است.
اروپا تا اوائل قرن ۱۲ میلادی گل سرخ را نمی شناخت و در آن هنگام بود که جنگجویان صلیبی آن را از سوریه امروزی به اروپا انتقال دادندو در آن زمان به این بوته گل شام می گفتند . نهالهائی از این گل به اروپا رفت و نام گل گال به آنها نهادند. رنگ این گل در آن زمان قرمز روشن بود اما گل دیگری به نام گل دمشق که رنگ مخملی و عطری دلپذیر داشت نیز به اروپا انتقال یافت که تا آن هنگام چنین رایحه ای دل انگیز در اروپا به مشام نرسیده بوده و تا به امروز این گل به نام داماسک رز یا گل سرخ دمشقی شهرت دارد
رزهای بورین با گل محمدی (Rosa damascena) وRosa gallica و سایر رزها ، پیوند داده شدند تا خانواده بزرگی از رزها به نام دو رگه یا پیوندهای دائمی نیز به نوبه خود با رز چای (Tea) یا رز ادراتا(Rosa odorata) پیوند داده شدند تا هیبریدهای دائمی نیز به وجود آمد . اولین دو رگه های چای فرانسه نام دارد که به سال ۱۸۷۶ در فرانسه به دست آمد. نخستین دو رگیری چای ، گلهای زرد خالص ندادند.تا در سال ۱۹۰۰ میلادی .ژوزف پرند دوشه (Joseph pernet Doucher)نخستین گل کاملاً زرد خالص ، را وارد بازار کرد. این کارشناسان موفق شدند با پیوند زدن گلها به یکدیگر ، صدها بلکه هزارها گل را به رنگهای متفاوت و به نامهای و کد های معین را روانه بازارکنند.
اوایل قرن نوزدهم میلادی ، در واقع آغاز پیدایش علاقه مندی عمومی برای پرورش گل شرخ ، علاوه بر جنبه های زینتی ، به منظور های صنعتی و داروئی می باشد . فعالیت زیاد در این زمینه در فرانسه صورت پذیرفت و مشوق این کار امپراطریس ژوزقین (Empress josephne) آماتور بزرگ پرورش گل رز بود . اندکی بعد از سال ۱۸۰۰ ، امپراطریس دوستاران رز را به باغهای خود در مالمزون (Malmaison) دعوت کرد و با کمک آنها کلکسیونی بالغ بر ۲۵۶ نوع رزجمع آوری نمود.امپراطریس گروهی از هنرمندان را نیز برای یادداشت ، شکل و رنگ رزهایش فرا خواند ، در میان این اشخاص یکی ، رافائل گلها پ-ژ-ردونه (P.J.Redoute) بود که بعدا نقاشیهای آبرنگ ، وی در سه مجله تحت عنوتن رزها (Les Roses) 1817-1824 منتشر گردید.
گل سرخ امروز با رزهای قرنهای گذشته خیلی متفاوت اند. آنها در رنگ ، شکل ، بو، طول مدت گل دهی با اجداد خود بواسطه هیبریدهای انجام گرفته ، فرق دارند. در اوایل سال ۱۸۰۰ ، تمام رزها ، فقط در تابستان گل می دادند به غیر از رزمانتلی چینی (Monthly) که در پاییز نیز گل می دادند.با رونق گرفتن کشت گل رز در سراسراروپا ، نمایشگاههای مخصوص گل ترتیب داده شد ولی ازهمه بالاتر فستیوال گل در ژنومی باشد . که در هر سال در سراسر دنیا برگزار می شود و بی نظیر است . حتی گروهی از افراد با سلیقه و ذوق آن را در ردیف مراسم برگزاری جوایز اسکاردر هالیوود می دانند . از طرفی ، نمایشگاه گل سرخ منحصر به ژنونبوده ، بلکه در اقصی نقاط جهان بر پا می گردد ، مانند وست بروک پارک (هلند) پارک دلی در مادرید “سن” در دوبلین پایتخت ایرلند ، دورتموند در آلمان و غیره ، در سال ۱۹۸۷ یک مسابقه بزرگ رقابت انگیز با شرکت هزاران غلاقمند به رز درشهرپاریس با حدود ۴۰۰ نوع گل مختلف به معرض نمایش درآمد و در واقع بهشتی از گل، عطر و رایحه مطبوع مشام بینندگان را معطر ساخت. یک نوع گل که پیوندی از چندین نوع گل رز بود به عنوان << آلن مید لانت >> تعلق گرفت. گل او که پیوندی از چند گل بئد به نام ( شری میدلنو) شهرت یافت . پدر این شخص ، گلی را ابداع کرد به نام گل صلح (Pease) اشتهار پیدا کرده است. اما با توتیکه برنده بهترین گلها شد، یک خانم ایرلندی بود و جایزه بزرگترین گل به یک گلخانه انگلیسی تعلق گرفت و هرمان کورس جایزه کوچکترین گل و خانواده پل سن دانمارکی جایزه معطر ترین گل را به خود اختصاص دادند.
گل سرخ یکی از پنج پایه اصلی رز در دنیا است . منشأ اصلی این گل آسیای جنوب شرقی و ایران گزارش شده است . امروزه در تمام نقاط دنیا کشت می گردد و قسمت اعظم گل سرخ از کشورهای بالکان ، فرانسه ، ترکیه ، مراکش و ایران تولید و صادر می گردد. کشت و کا رآن در ایران ، در زمانهای پیش متداول بوده است. درسالهای اخیر محصول گل بریده یکی از محصولات عمده باغبانی کشور به شمار می آید و این محصول در تمام فصول به بازار عرضه می شود.
کشورهای عمده تولیدکننده این گل عبارتند از : ایالات متحده آمریکا، هلند، انگلستان، کلمبیا،اکوادور، کنیا، آفریقای جنوبی، هندوستان و 000 لازم به ذکر است که تولید در برخی از کشورهای آمریکایی و آفریقایی با سرعت رو به افزایش است، هر چند که تقریباً تمامی کشورهای دنیا بسته بهتانسیل خود تولید گل رز را نیز کم و زیاد در برنامه های خود دارند.. تولید گل رز در ایران بیشتر به استانهای تهران، مرکزی،اصفهان و خوزستان محدود شده است. همچنین کشورهای اروپایی، آمریکا، کشورهای آسیای میانه وژاپن از عمده وارد کنندگان گل رز به شمار می روند.
در تولید رزهای بریدنی گلخانه های از ارقام هیبرید چای و فلورینبدا که تولید گل انتهایی می کنند، استفاده می شود. گلهای شاخه بریده را به سه دسته اصلی تقسیم می کنند. 1- hybrid tea: به رزهای تک شاخه ای که قطر گل 9 سانتیمتر یا بیشتر باشد. 2- sweet hearts : به رزهایی گفته می شود که قطر گل کمتر از 9 سانتیمتر باشد 3- رزهای اسپری: حداقل 3 غنچه روی یک شاخه باشد.
گل رز انواع گوناگونی دارد که مهمترین آنها عبارتند از: ROSA ( Rose , Dog Rose , Wild rose, Cabbage Rose , China Rose ,Damask Rose , Austrian Briar , Persian Yellow, Cinnamon Rose, AustriaCopper , Sweet Briar , French Rose , Tea Rose , Scotch Rose , BurnetRose , Moss Rose , Musk Rose , Miniature rose
گل سرخ درختچه ای بوته ای است که به مقتضای انواع اقلیمها ارتفاعی بین یک تا دو متر متغیر ، دارای ساقه های خاردار ، خارهای ریز و فراوان ، برگهای مرکب ، غالبا پنج برگچه ای و دندانه دار سطح روئی برگ سبز تیره و سطح پشتی آن کدر است . ساقه های گل محمدی به جوانب و بالا رشد می کند.
گل رز دارای گلهای درشت ، معمولاً پرپر و به رنگهای صورتی ، سفید ، قرمز، متمایل به ارغوانی، درروی ساقه بطور منفرد و یا خوشه های سه تا پنج تائی ظاهر میشود.
بسیاری از ارقام رز به دلیل داشتن خصوصیاتی همچون زیبائی، دوام، فرم گل و شاخساره برای استفاده بعنوان گل بریده مناسبند و از ارقام آن بطور ویژه در شرایط مناسب برای برداشت و مصرف بعنوان گل شاخه بریده استفاده می شوند. گلهای شاخه بریده رز به دلیل زیبائی و تنوع سالهاست که در صدر تجارت جهانی گل و گیاه قرار دارد و شاید گلفروشی را در جهان پیدا نکنید که در میان گلهای فروشی خود گل رز را نداشته باشد. از ارقام هیبرید چای برای تولید گل بریده استفاده می کنند. با در اختیار داشتن گلخانه مناسب امکان تولید آن در تمام طول سال فراهم است این گیاه چند ساله بوده و تا 6 سال امکان بهره برداری اقتصادی از آن فراهم است. برای تولید گل شاخه ای معمولاً تعداد 7 بوته درمترمربع کشت می شود و پس از 3 تا 5 ماه از کشت گیاهچه ای پیوندی(stentling) به بهره برداری می رسد. بوته های مادری وارداتی معمولا پیوندی بوده و به دو روشپیوند می شوند یکی به صورت پیوند شکمی که در گیاهان رز نیم ساله( Half year ) که گیاه به صورت ریشه لختبه فروش می رسد انجام می شود و دوم به روش پیوند نیمانیم عمل پیوند انجام می شوند که گیهان حاصله استنت لینگ وروش پیوند استنتینگ نام دارد.
در زمان کاشت گیاه از کود دهی زیاد باید خود داری کرد. کود بصورت محلول در آب در اختیار گیاه قرار می گیرد. ازت، پتاسیم، منیزیم و آهن بطور منظم در محلول کودی استفاده می شود، در صورتیکه بر، مس، منگنز، مولیبدن بطوردوره ای به محلول کودی افزوده می شود. نسبتهای کودی ppm 195: 30: 220 (N:P:K) برای کود دهی رزهای گلخانه ای مناسب می باشد
دما; از عوامل بسیار مهم در پرورش رز بوده و رابطه نزدیکی با شدت نور دارد. گیاه بایستی از شرایط دمایی مناسب برای رشد و نمو برخوردار باشد. ارقام و واریته های طبلیعی وقدیمی این گیاه بایستی حداقل به مدت یکماه تحت شرایط رفع نیازدمایی در دمای پایین زیر 10 درجه سانتیگراد قرار گیرد. که این نیاز در رزهای شاخه بریدنی جدید وجود ندارد
در زمینه دما حداقل درجه حرارت تحمل گیاه صفر و حداکثر 35 درجه سانتیگراد است. درخصوص تفاوت درجه حرارت شب و روز بهترین تفاوت مربوط به 6 تا 10 درجه است دمای انتخابی برای رزهای گلخانه ای با توجه به شدت نور و موقع سال متفاوت است. بطور کلی دمای گلخانه را در شب 16 تا 17 درجه سانتیگراد، در روزهای کم آفتاب 21 درجه سانتیگراد و در روزهای با آفتاب زیاد 26 تا 27 درجه سانتیگراد انتخاب می کنند. در این شرایط دمایی گلها بعد از حدود 48 ـ 40 روز آماده برداشت می شوند. دمای حداقل خاک 15 درجه است که نبایستی از این دما کمتر شود
نور نیز از فاکتورهای محیطی مهم د رتولید رز است. گیاه رز به شدت های بالای نور احتیاج دارد. به این خاطر بهترین گلخانه از لحاظ پوشش، گلخانه های شیشه ای است. البته شدت نورهای خیلی زیاد علاوه بر افزایش دمای گلخانه بر روی کیفیت و رنگ گلها تاثیر منفی دارد. البته میزان شدت نور به رقم و درجه حرارت بستگی دارد. در کشورهای مثل هلند گاهاً به دلیل کمی شدت نور در زمستان از نورهای مصنوعی نیز برای برخی واریته استفاده می کنند. ولی در ایران بعلت آفتاب فراوان در اکثر استانها نیازی به این کار نیست. معمولاً میزان نور مناسب بین 30 تا 55 هزار لوکس متغییر است. ولی در ایران بعلت آفتاب فراوان در اکثر استانها نیازی به این کار نیست.
رطوبت نسبی همان رطوبت است که در هوای اطراف گیاه و محیط گلخانه وجود دارد. این میزان رطوبت که با رطوبت سنج قابل اندازه گیری است در حدود 60 درصد می باشد. زیادی آن باعث بروز بیماریهای قارچی مثل لکه سیاه، سفیدک می شود و کمبود آن نیز باعث کاهش رشد گیاه و کیفیت محصول می شود.
در محیطهای کشت خاکی، خاک می بایستی از نوع سبک لومی شنی یا لومی رسی با حاصلخیزی مناسب باشد. خاک بایستی از تهویه مناسب برخوردار باشد اسیدیته مناسب خاک نیز بین 7-6 می باشد. در کشتهای خاکی، 4-3 تن کود دامی پوسیده را به هر هزار متر مربع اضافه می کنند و بعد از مخلوط یکنواخت اقدام به کشت پایه های رز می کند. در روشی کشت بدون خاک از بسترهایی نظیر پشم سنگ، کوکوپیت یا لیکا و پرلیت استفاده می کنند که بصورت کشت بستری در بسترهایی به عرض حدود 50 سانتیمتر با دو ردیف و به عمق 30 سانتیمتر کشت انجام می شود البته در روش نسبتا مرسومی هم کشت به صورت گلدانی بر روی سکوهایی به ارتفاع 60 تا 80 سانتیمتر و در گلدان حاوی مواد بستری به صورت تک بوته یا دو بوته کشت انجام می شود . در هر یک از این روشها مطلوب است گیاه ارتفاع مناسبی برای عمل بندینگ از سطح زمین را داشته باشد.
رطوبت خاک: این گیاه به رطوبتی متوسط احتیاج دارد. در شرایط کشت خاکی بایستی سطح خاک پای ریشه گیاه بین هر دو آبیاری خشک شود. تنش رطوبتی نیز به گیاه خسارت می زند.
زهکش: رزها گیاهانی با سیستم ریشه ای عمیق هستند و آب کافی را در عمق نیاز دارند. زهکش در کشت خاکی رز بایستی تا حد ممکن تا عمق 90-100 سانتی متری خوب باشد. در مناطقی با سطح ایستابی بالا نیاز به لوله زهکشی است که اندازه لوله های زهکشی بسته به بافت خاک است و باید طوری طراحی شود که آب اضافی بستر کشت سریع خارج شود. این لوله ها در ایران با قیمت مناسب تولید می شود. در صورت عدم وجود شیب طبیعی برای زهکش آب باید از پمپ استفاده گردد.
گلخانه مناسب رز : سیستم تهویه بایستی بتواند دمای داخل گلخانه را کنترل نماید و تعادل بین دما و رطوبت را تامین نماید. در زمان تهویه از باد مستقیم بر روی محصول باید اجتناب شود. دیواره های جانبی گلخانه باید تا ارتفاع محصول باشد. تهویه و کانالهای مربوط به تهویه باید در بالای ارتفاع محصول قرار گیرد. •در مواقع بارندگی از خیس شدن گیاه خودداری شود و از چکه کردن پوشش گلخانه ممانعت به عمل آید. ارتفاع گلخانه باید مطلوب و نسبتا زیاد باشد (بیش از5/4 متر) یعنی به عبارت دیگر حداقل 2 متر ارتفاع در بالای گیاه وجود داشته باشد. البته به عنوان اصل کلی گلخانه باید حداکثر جذب نور را داشته باشد. گلخانه های بلندتر ، پهنتر و قویتر بهترند. برخلاف گلخانه های ایران که عمدتاً پلاستیکی است در هلند پوشش گلخانه ها عمدتا شیشه بوده ودر سالهای اخیر از پوشش های اکریلیک نیز استفاده می شود. که عیب شیشه آن است که UV-b عبور نموده و باعث سیاهی گلبرگهای ارقام قرمز می شود. گلخانه های مولتی اسپان ازگلخانه های ونلو به دلیل ثبات بیشتر شرایط وحجم بیشتر هوا مطلوبترند.همچنین نورگیری آنها بیشتر و هزینه احداث آنها سبکتر است. لازم به ذکر است که شیشه های مورد استفاده در هلند در قطعات 2/112 در 150 استفاده می شود در حالی که عرض شیشه در گلخانه های ایرانی کمتر و مقدار قاب بیشتر شده و نور گیری را کاهش می دهد. شیب سقف به زاویه تابش و کثیف شدن سقف بستگی دارد که از 27 درجه در ونلو به 24-22 درجه در واید اسپان کاهش یافته است
بهترین ارتفاع از سطح دریا: 1800 تا 3000 متر است
Ph مناسب: در سیستم کشت خاکی اسیدیته مناسب بایستی حدود 5/6 باشد و در کشت هیدروپونیک این رقم بین 5/5 تا 6 است و EC مناسب کمتر از 8/1 است این رقم در سیستمهای هیدروپونیک بسته 7/0 است
حکمای یونان مصارف فراوانی ( مخصوصا در عطر سازی و پزشکی ) برای آن ذکر کرده اندو در طب شرق جایگاه ویژه ای داردگل محمدی که در واقع گل سرخ پرپر ، صورتی رنگ مظهر زیبائی و جمال طبیعت به شمار می آید
پیامبر اسلام به عطر گل سرخ علاقه وافر داشتند و آن را زیاد استعمال می فرمودنداکنون نیز عطر و گلابی که از گل سرخ تهیه می کنند، در مجالسی با ختم صلوات مصرف می کنند
عمده قسمتهای مورد استفاده این گیاه گلها و میوه های آن می باشد .گلبرگها و میوه های گل سرخ ، کمی قابض بوده و از این رو آن را به عنوان داروی قابض ملایم به کار می برند
دانشمندان انگلیسی در حین جنگ جهانی دوم متوجه شدند که میوه های گل رز ، به عنوان منابع بسیار غنی از ویتامین ث به شمار می آید ، به طوریکه سه عدد میوه متوسط گل سرخ یه اندازه یک پرتغال معمولاً ویتامین ث دارد. روی همین اصل از قدیم در روستاهای مناطق معتدل ایران ، از میوه گل سرخ و نسترن ، آش ، شربت و ترشی درست می کردندو یا نوعی ازآن که در مازندران << کلیک >> ودر آذربایجان<<گلدیک >> می گویندو بعد از ریختن گلبرگها رنگشان قرمز روشن و نرم می باشد به شکل خام نیز مصرف می گردد.
از گلبرگهای گل محمدی در نواحی غربی و شمال کشور ، مربا و شربت درست می کنند که به علت داشتن املاح ملین و مفید است.
میوه های گل رز حاوی اسید اسکوربیک به مقادیر ۵/۰ تا ۷/۱ درصد می باشد ولی مقدار ویتامین موجود در آن بستگی تام به منشا ء گیاهی ، محل کشت ، آب و هوای منطقه ، زمان جمع آوری و طریقه خشک شدن محصول دارد. در حقیقت میوه های گل سرخ موجود در بازار اغلب فاقد ویتامین ث می باشد، حتی اگر بپذیریم که میزان اسید اسکوربیک موجود در میوه گل محمدی بالا و در حدود یک درصد باشد و تمام این مقدار کاملاً وارد فراورده ها ی تهیه شده مانند دمکرده ، سوپ و مربا مصرف شود ولی قیمت ویتامین ث این فراورده ها در حدود ۲۵ برابر قیمت ویتامین صناعی ( سنتزی ) خواهد بود ، چون اغلب خصوصیات فوق ممکن است ، صحیح نباشد و چون از نظر جذب و متابولیسم ویتامین ث طبیعی و صناعی فرقی با یکدیگر ندارد ، بنابراین میوه گل سرخ ، نمی تواند به عنوان یک منبع اقتصادی برای ویتامین ث محسوب شود و در قرصهای ویتامین ث محتوی میوه گل سرخ و ویتامین ث صناعی است ، اغلب ذکری از ویتامین ث طبیعی نمی شود و در اکثر موارد مقدار ویتامین ث طبیعی نیز بسیار ناچیز است.
تغییرات شرایط گلخانه مثل تغییرات شدید در دما، کاهش نور و نوسانات رطوبتی می تواند موجب بدشکلی گلها و کاهش بازار پسندی آنها گردد. لذا کنترل گلخانه و نگهداری آن در شرایط مناسب لازم و ضروری است. کنه ها، تریپس ها و شته ها از مهمترین آفات رزهای گلخانه ای به شمار می روند. سفیدک سطحی و کپک خاکستری نیز در شرایطی که بوته ها مرطوب می شوند و دما کمی پایین می آید، در صورت عدم توجه و مراقبت به سرعت گسترش می یابد.
بیماری سفیدک دروغی(سفیدک درونی,کرکی) یکی از بیماریهای شایع رز است که عمدتا در فصل پاییز بروز می کند.رطوبت نسبی در این فصل بالاست و قارچ را فعال می کند.این قارچ به تمام گونه های رز حمله می کند اما شدت خسارت درهمه گونه ها یکسان نخواهد بود.عامل این بیماری قارچ Pseudoperonospora sparsa Berk میباشد که به صورت سیستمیک گیاه را آلوده میکند. علائم بیشتر در برگها ساقه, دمبرگ, گلبرگ, کاسبرگ مشاهده می شوند.لکه های قرمز_ارغوانی و سیاه_ خاکستری روی برگهای الوده ظاهرشده و متعاقبا همه برگ زرد می شود.درسطح زیرین برگ پوشش سفید میسلیومی گسترش پیدا کرده و سپس برگها می ریزند. برای کنترل زراعی این بیماری اقدامات زیر را انجام دهید : 1-درگلخانه ها بایستی با بالا بردن درجه حرارت درساعات کلیدی روز از میزان رطوبت محیط بکاهید. 2-بقایای گیاهی ناشی از ریزش برگ ها را جمع اوری کرده چراکه مکان مناسبی برای زمستان گذرانی پاتوژن هستند و گلها و شاخه های مسن تر را هرس کنید 3-به کمک هرس تعداد شاخ و برگ بوته را کم کنید و بوته ها را با فاصله مناسب بکارید تا از تجمع رطوبت و دما جلوگیری کنید. 4-درهنگام ابیاری از خیس کردن قسمتهای هوایی خودداری کنید. 5-اگرچه خیساندن در اب گرم موثراست اما گاهی گلهای شاخه بریده را تخریب میکند.
سفیدک پودری یکی دیگر از بیماریهای شایع در گلخانه های رزاست.بروز بیماری به شکل پوشش سفید میسلیومی است که سطح برگ ها و سایر اندام آلوده را می پوشاند.این پوشش سفید سطح موثر فتوسنتزرا کاهش داده وباعث افت کیفیت محصول می گردد. در سطح برگ ها بخصوص در نوک آنها پوششی سفید و پودری که شامل میسلیومها و کنیدیوفرهای قارچ است,مشاهده می شود. باپیشرفت بیماری این پوشش سفید در سطح زیر برگ نیز به چشم می خورد. روشهای کنترل : محافظت 100% و کامل از الوده شدن رزها به بیماری غیر ممکن است اما در طبقه بندی گونه های رز بعضی گونه ها نسبت به سفیدک حساس ترند,بنابراین انتخاب گونه هایی با حساسیت کمتر می تواند مفید باشد. 2-در گلخانه ها هنگامی که درجه حرارت نزدیک اپتیموم و رطوبت نسبی در شب ها بالا و در روز پایین است,اتفاق می افتد. در این شرایط امکان بروز سفیدک طی 3-6 روز بعد از آن قابل پیش بینی است. بنابراین قارچ کشهای حفاظتی باید طی یک برنامه 7روزه بایستی به کار گرفته شود. کم کردن رطوبت در شب توسط فن یا توسط بالا بردن درجه حرارت نیز مفید خواهد بود. برای کنترل شیمیایی نیز می توانید از سمومCopper, abound, ziram, mancozeb,maneb, captan, Sulphur, bayleton, rubigan که پیشگیری کننده هستند استفاده نمایید.
کنه دو نقطه ای از شایع ترین آفات گل خانه های رز است. این کنه دامنه میزبانی بسیار وسیعی(در حدود900میزبان) دارد.خسارت مستقیم از طریق تغذیه کنه ها از برگ هاست. برگ ها ابتدا لکه دار شده و خشک می شوند. خسارت غیر مستقیم : بدلیل وجود تارها گیاه دچار بد شکلی می شود و رشدش کاهش پیدا می کند که این خسارت بخصوص در گل خانه ها شایع است. کنترل هفتگی برای شناسایی ورود کنه ها الزامی است.نقاط حاوی کنه بایستی علامت گذاری شوند تا مکان هایی که مبارزه باید در آنها صورت گیرد،مشخص باشند.می توان نقشه ای از گلخانه تهیه کرد که نقاط مورد حمله کنه علامت گذاری شده باشد. کنه ها دوره زندگی کوتاهی دارند و ممکن است نسبت به سموم مقاوم شوند.بنابراین بایستی سموم مورد استفاده از گروههای شیمیایی مختلف باشند. بعد از3 بارسمپاشی با یک کنه کش کنه کش دیگری از سایر گروهها بایستی مورد استفاده قرار گیرد. کنه ها روی رز زمستان گذرانی نمی کنند بنابراین روغن هایی که هنگام خواب زمستانه استفاده می گردند،موثر نیستند. کنترل بیولوژیک کنه دولکه ای بااستفاده از کنه های شکارگر می تواند انجام پذیرد.
یکی دیگر از آفات گل رز تریپس (THysanoptera)است. این حشرات در اغلب بخش های جهان وجود دارند که شبیه به پشه ریزی است که دارای رنگ زرد است. خسارت تریپس موجب زشت و بد شکل برگ ها می شود. معروفیت تریپس به علت این است که ویروس از گیاهی به گیاه دیگر منتقل می شود. همچنین این آفت از اندام های گیاهی تغذیه می کند. تریپس ها دهانشان دارای قسمت های سوهان مانندی است که با آن گلبرگ گل یا برگ ها می مکند که این عمل باعث ایجاد رگه های قهوه ای بر گلبرگ های روشن گل ها می شود. همچنین تریپس موجب ضعیف شدن گیاهان می شود. روشهای مبارزه: 1-استفاده از توری در دریچه تهویه جهت جلوگیری از ورود تریپس از محیط بیرون 2-شستشوی گل ها هم در موقع مشاهده تریپس می تواند موثر باشد. 3-استفاده از کارتهای زرد و آبی در هر 15-10متر مربع یک عدد- و به ارتفاع کمی بالاتر از سطح گیاه 4-تله های زرد چسبنده ( کارت زرد ) در طول راهروهای داخل گلخانه ، نزدیک در و پنجره ها و محل های ورودی نصب می شود و حداقل هفته ای یک بار مورد بازدید قرار می گیرد.
ازدیاد رزهای گلخانه ای بیشتر از طریق قلمه شاخه است. برای تهیه قلمه گیاهان مادری در شرایط مناسب پرورش داده می شود. تهیه قلمه بعد از بالغ شدن شاخه ها و رسیدن برگها به اندازه نهایی انجام می گیرد. بخاطر اینکه گیاهان مادری در داخل گلخانه در تمام طول سال در حال رشد دائم ستند، بنابراین می توان در تمام طول سال از آن قلمه های برگدار تهیه کرد. قلمه ها با یک تا سه گره برداشت شده و تنها برگ انتهایی نگه داشته می شود و برگ های تحتانی حذف می شود. ته قلمه ها را می توان برای ریشه زائی بهتر با پودرهای حاوی هورمون تیمار کرد. قلمه ها را سپس در داخل بستر ریشه زائی قرار می دهند که معمولاً از ماسه، پرلیت با یپت ماس و یا ترکیبی از آنها می باشد. پرلیت با اندازه دانه های متوسط بستر ریشه زائی قابل دسترس و مناسبی است. دمای بین 25 ـ 21 درجه سانتیگرد در محیط بستر (اطراف ریشه ها) باعث ریشه زایی بهتر قلمه ها خواهد شد.
اکنون بیشتر تولیدکنندگان رزهای گلخانه ای در جهان از ارقام پیوند شده بر روی پایه های مناسب استفاده می کنند، پایه Rosa manetti در کشور آمریکا و پایه های R. canina و R. indica در کشورهای اروپایی مرسوم است. در کانینا در شرایط نور کم وسرما پایه به حالت رکود می رود، پایه های مولتی فلورا نیز قوی بوده و خواب زمستانه ندارند. پایه های مانتی نیز رکود زمستانه نداشته و در آمریکا زیاد استفاده می شود.
از دلایل پیوند متوان به موارد زیر اشاره کرد: رشد و نمو بهتر پیوندک و افزایش قدرت رشد، تحمل اسیدیته و شوری خاک، تحمل رطوبت نسبی خاک و محیط، مقاومت به آفات و بیماریها، افزایش عمر و دوره زندگی گیاه، سازگاری با شرایط محیطی، مقاومت به سرمای زمستانه
کشت و تولید رزهای گلخانه ای : رزهای گلخانه ای گیاهان چند ساله ای هستند که عمر مفید آنها برای تولید گل 6 تا 10 سال است. به این خاطر در انتخاب رقم و آماده کردن خاک و بستر تولید باید دقت کافی کرد، چون اصلاح و تعویض آنها در طول تولید هزینه دار خواهد بود.
: منابع
http://en.wikipedia.org/wiki/Rose
http://forum.p30parsi.com/showthread.php?t=6681#ixzz1IQt1wZ8K
نارگیل
http://giahekoochak.blogfa.com/post-17.aspx
http://www.forum.98ia.com/t80315.html
http://www.iranflowercenter.com/DynamicPage.aspx?ID=58