مورت یا مورد با نام علمی Myrtus communis درختچه‌ای همیشه سبز، بسیار زیبا و اغلب گرماپسند است که بومی اروپا و شمال آفریقا می باشد و در مناطق گرمسیری ایران و نواحی مدیترانه‌ای نیز دیده می شود.
این درختچه از زمان‌های قدیم مورد توجه و استفاده اقوام مختلف از جمله ایرانیان، یونانیان و رومیان بوده و جنبه تقدس داشته؛ به همین علت در کنار زیارتگاه‌ها و پرستشگاه‌های مذهبی کاشته می‌شده است.
شاید تقدس آن از این جهت بوده که همیشه سبز، زیبا و معطر به عطری دلپذیر است. علاوه بر این جلوه دل‌انگیز، گیاه مورد از منظر زیباسازی محیط و احیای اکوسیستم طبیعی دارای اهمیت خاصی است.
همچنین همیشه سبز و بی‌خزان بودن آن در اعتقادات کهن مظهر جاودانگی بوده است.
در اسطوره‌های روم باستان، مورد یکی از نشانه‌های ونوس (خدای عشق و زیبایی) و ژوپیتر (خدای خدایان روم) محسوب میشود.
در آئین زرتشت این گیاه نماد اهورا مزدا است.
در دین یهود، مورد یکی از 4 گیاهی است که از آن برای تهیه «لولاو» در جشن سوکوت (سایه‌بان‌ها) که به مناسبت بزرگداشت خروج بنی‌اسرائیل از مصر برگزار میشود، استفاده می‌کنند.
بوعلی سینا از این گیاه در کتاب قانون خود به عنوان گیاه ضد عفونت یاد کرده است.
مورد به خاطر گلهای متعدد و زیبایی که دارد به عنوان درختچه زینتی شناخته می شود .
این گیاه ارتفاعی بین 1 تا 5 متر دارد و 10 تا 20 سال طول میکشد تابه ارتفاع نهائی خود برسد.
شاخه های این درختچه دارای برگهای نزدیک به هم و متراکم است .
برگها بدون دمبرگ و نیزه ای شکل هستند و 3 تا 5 سانتی متر طول دارند .
ای گیاه دارای گلهای ستاره ای شکل است که هر گل شامل 5 گلبرگ و کاسبرگ و پرچم های متعدد است .
گلها سفید رنگ هستند و همزمان هم نر هستند هم ماده ،گیاه خودبارور است و گرده افشانی توسط زنبورها صورت می گیرد.
مورد میوه ای توت مانند دارد که حاوی دانه هایی می باشد ،رنگ توتها معمولا آبی متمایل به سیاه است ولی گاهی اوقات این توتها به رنگ زرد کهربایی نیز دیده میشوند.
میوه این گیاه خوردنی میباشد و هم به صورت خام و هم به صورت پخته مصرف میشود .
میتوان میوه را خشک کرد وبه عنوان طعم دهنده در غذا استفاده کرد.
گل این گیاه عطر و طعم شیرین دارد و در سالاد استفاده میشود.
شرایط نگهداری گیاه مورد:
این گیاه به آفتاب کامل نیاز دارد و در سایه رشد نمی کند.
خاک مناسب برای رشد این گیاه خاک ماسه ای،شنی،لومی مرطوب و خوب زهکشی شده است.
در برابر بادهای سرد و خشک این گیاه باید محافظت شود ودمایی بین 16 تا 34 درجه برای این گیاه مناسب است.
این گیاه برای داشتن گلدهی خوب باید یک تابستان گرم را سپری کرده باشد.
خواص درمانی گیاه مورد به شرح زیر میباشد:
مورد به صورت موضعی در درمان تبخال ، به عنوان آنتی سپتیک و در درمان التهاب مخاط بینی استفاده می‌گردد . ضد احتقان، قابض، تقویت‌کننده و ضد عفونی‌کننده و ضد انگل است.
مصرف موضعی آن در بهبود زخم و مصرف خوراکی آن در درمان اختلالات سیستم گوارشی و مجاری ادرار کاربرد دارد.
همچنین به صورت خوراکی در ناراحتی‌های مجاری تنفسی، سینوزیت و سرفه‌های خشک بکار می‌رود.
کاربرد موضعی آن در آکنه، بواسیر و عفونت لثه و درپسوریازیس میباشد.
در طب گذشته مورد را تحت عنوان «آس» یا «عمار» به معنی نیکوی و خوشبو نامیده بودند و برای آن اثرات قابض، ضداسهال و تقویت‌کننده رویش مو قائل بوده‌اند .
از دمکردۀ برگهای آن به صورت غرغره و دهان‌شویه در موارد آفت (Aphthae)استفاده می‌شده، همچنین معتقد بودند که اسانس مورد فرح‌آور و مقوی قلب است.
روش تکثیر گیاه مورد:
دانه ها را به مدت 24 ساعت در آب گرم قرار دهید ودر اواخر زمستان در گلخانه بکارید ،وقتی جوانه ها به اندازه کافی بزرگ شدند در گلدانهای مجزا قرار دهید و در اواخر بهار و یا اوایل تابستان به بیرون منتقل کنید.
: منابع
http://apps.rhs.org.uk/plantselector/plant?plantid=1305
http://en.wikipedia.org/wiki/Myrtus
نارگیل
http://www.pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Myrtus+communis
http://www.ssu.ac.ir/index.php?id=7403
