اسم علمی کاج مطبق Araucaria excelsa و از خانواده Araucariaceae می باشد. این گیاه بومی جزیره نور فولک درجنوب کالدونی جدید است.
انواع مختلف این گونه عبارتند از :
1 ـ کاج مطبق کوکی ئی A. cookii : اصل آن از استرالیا است و شاخه های آن طبقه طبقه هستند و در گلدان کاشته میشود .
2 ـ کاج مطبق هتروفیلا A. heterophylla: با برگهای سبز روشن که درموطن اصلی خود و در هوای آزاد به 50 متر می رسد ولی در گلدان به 170 سانتیمتر تجاوز نمی کند و شاخه های آن طبقه طبقه هستند .
3 ـ کاج بلند اکسلسا A. excelsa : که زادگاه آن جزایر نورفولک Aorfolk میباشد .
این کاج که در جزایر نامبرده بیش از 50 متر قد میکشد سبز و دارای زیبائی خاصی است .
4 ـ کاج مطبق اکس گلوکا A. ex glauca :
5 ـ کاج مطبق کونینگهام A. cunninghami : است که بلندی آن به 30 متر می رسد . برگهایش پهن و تیغ دار هستند .
این اقسام را تا جوان و کوتاه هستند میتوان درگلدان کاشته برای زینت سرسرای عمارات و سالونها از آن استفاده کرد ولی همینکه بزرگ شدند یا باید در نارنجستان کاشت و یا در صندوقهای بزرگ گذاشته زمستان آنها را در نارنجستانحفظ کرد .
ارتفاع آن ۱ تا ۲ متر و گسترش آن ۸۰-۹۰ سانتیمتر می باشد .
گیاهی است همیشه سبز و دارای برگ های سوزنی آروکاریا به مرور ، شاخه های تحتا نی خود را از دست می دهد
یک واریته آن دارای قد کوتاهی است که در گلدان کاشته می شود.
درتابستان میتوان گلدان آن را در هوای آزاد و نیمه سایه یعنی در سایه سایر درختان قرارداد. رشد این گیاه بسیار بطئی است.
کاج مُطَبَّق نوعی کاج سوزنی است از خانواده اشکوبیان (Araucariaceae). اشکوبیان درختان همیشهسبزی هستند راسته کاجیان (Pinales)، رده ناژویان (Pinopsida)، دستهٔ مَخروطیان (Coniferae یا Pinophyta). زیستگاه اصلی کاج مطبق جزیره نورفولک استرالیا است. رشد آن در محیط طبیعی زیاد ولی در آپارتمان به کندی رشد مینماید احتیاج به اکسیژن فراوان دارد و درجه حرارت بالا را تحمل نمیکند.
کاج مطبق به نور معمولی ، هوای خنک ، خاک همیشه خیس، رطوبت نسبی بین ۵۰ تا ۹۰ درصد و خاک کمی اسیدی احتیاج دارد .
۲ گرم در لیتر سولفات آمونیوم ، هر سه هفته یکبار از فرودین تا شهریور ماه، احتیاجات غذایی این گیاه را بر آورده می کند.
مخلوطی از دو قسمت خاک برگ، یک قسمت تورب و یک قسمت ماسه خاک مطلوب آروکاریا می باشد.
نور: اگرچه سایهٔ روشن را تحمل میکند ولی نزدیک به پنجره با نور ملایم نگهداری کنید البته درختانی که در زمین کاشته شده اند قابلیت نگهداری در آفتاب را نیز دارند . گیاهان گلدانی که در داخل منزل پرورش یافته اند نمی توانند یکباره در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرند
دما: در تابستان گرما را تا 40 درجه تقریباً تحمل میکند ولی در زمستان بهیچوجه تحمل یخبندان را ندارد .
آبیاری : در تابستان هفتهای دو بار و در زمستان در ۷ تا ۱۰ روز یکبار آبیاری نما یید خاک را همیشه مرطوب نگهدارید. برای طراوت هرچه بیشتر این گیاه و سبز ماندن برگهای زیبای آن لازم است روزی یکبار با آب پاش برگهای گیاه بویژه برگهای فوقانی آن را مرطوب نمایید.
خاک : خاک کمپوست برای این گیاه مناسب است. خاک را سبک تهیه نمایید مخلوطی از دو قسمت ماسه و سه قسمت برگ پوسیده برای این گیاه مناسب است
برگ های کاج مطبق برگهای آویزان و نازک شده است ; نور کم. آبیاری نامناسب. رطوبت ناکافی. تغذیه ناکافی. سرما یا گرمای بیش از حد و آفات و … همه و همه میتوانند موجب برگهای آویزان و نازک بشوند
یکی از بیماریهای کاج مطبق آنتراکنوز Anthracnose میباشد که برگهای سوزنی قسمت نوک شاخه های فرعی و اصلی قهوه ای مات شده و اندام بارده قارچ روی لکه های مسن تر ایجاد می شود پراکندگی قارچ بیشتر در اثر باد و پاشش آب انجام می شود. تنظیم شرایط رطوبتی محیط گلخانه در جلوگیری از گسترش بیماری مؤثر است. در صورت ابتلا، می توان از قارچکشهای محافظتی همانند مانکوزب و زینب به میزان 5/1 در هزار به صورت محلولپاشی استفاده نمود.
اصولا در هر شرایطی همراه با رشد کلی گیاه ، شاخه های پائین ریخته و تنه اصلی لخت میگردد . برای رفع این ایراد تنها می توان دو یا چند گیاه کوچکتر را اطراف آن طوری قرار داد تا ساقه بدون برگ کاج را بپوشاند .
اگر مورد بی توجهی قرار گیرد ممکن است نگهداری آن با اشکال مواجه شده برگها زرد و بی حالت شوند .
این گیاه را نمی توان به آسانی تکثیر کرد ولی با کمی حوصله و پیشتکار می توانید موفق شوید. کاج مطبق از طریق کشت بذر از اواسط بهار تا اوایل تابستان ، در دمای حدود ۲۰ درجه سانتیگراد تکثیر می شود. بذرها را به صورت تک یا پراکنده در سینی بذر یا ظروف کم عمق با قطر دهانه ۱۴ سانتیمتر، حاوی کمپوست مخصوص بذر و قلمه بکارید. سعی کنید میزان رطوبت را توسط پوشاندن ظرف با یک ورقه پلاستیکی شفاف یا شیشه بالا ببرید البته گاهگاهی پوشش را بردارید تا از یجاد رطوبت بیش از حد جلوگیری شود و یا اینکه فضای کوچکی را جهت تهویه در پوشش ایجاد کنید. هنگامی که بذر ها جوانه زدند و به بلندی ۵ تا ۵/۷ سانتیمتر رسیدند، می توانید نشاءها را به آرامی بیرون آورده و در گلدانی حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت بکارید.
: منابع
http://fa.wikipedia.org/wiki/کاج_مطبق
http://farshadpileste.blogfa.com
نارگیل
http://www.1az4.com/post-1905.aspx
http://www.farshadpileste.blogfa.com/post-226.aspx
http://www.golestan-ali.com/80/araucaria-کاج-مطبق